2025 йил 14 январь куни Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари ташкил этилганининг 33 йиллиги кенг нишонланади.
Қуролли Кучларимиз бугунги кунда нафақат юртимиз тинчлиги ва осойишталигининг таянчи, балки ўзбек халқи ватанпарварлиги, бирлиги ва қудратининг ҳақиқий рамзига айланди.
Ўзбекистонда мустақилликнинг илк кунлариданоқ замонавий талабларга жавоб бера оладиган, профессионал, ҳаракатчан ва юқори самарали армия яратишга киришилди. Мудофаа қобилиятини мустаҳкамлаш ва Қуролли Кучларни модернизация қилиш борасида олиб борилган ишлар, тинимсиз изланишлар туфайли мамлакатимизда замон талаблари даражасидаги кучли армия ташкил этилишига эришилди. Айни пайтда бу армия фақат Ватан чегараларини ҳимоя қилиш билан чекланиб қолмасдан, келажак авлод учун матонат ва фидойилик намунаси бўлиб хизмат қилмоқда.
Бугун ортга назар ташлар эканмиз, армиямиз 33 йил давомида мураккаб, аммо шарафли йўлни босиб ўтганига амин бўламиз.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ўз нутқларининг бирида шундай деган эди: "Албатта, Қуролли Кучларимизнинг шаклланиш жараёни дунёда ва минтақамизда мураккаб ҳарбий-сиёсий вазият ҳукм сурган даврга тўғри келди. Ислоҳотларимиз натижасида мамлакатимиз хавфсизлиги ва халқимиз осойишталигини таъминлашга қодир бўлган, ҳар томонлама замонавий қуролланган, қудратли армиямиз шаклланмоқда".
Қуролли Кучларимизнинг бугунги салоҳияти ушбу сўзларнинг нақадар тўғри, ҳақиқатга мос эканлигини яққол кўрсатиб турибди.
Ғалабалар ва халқаро ареналардаги ютуқлар
Ўзбекистон Қуролли Кучлари нафақат миллий хавфсизликни таъминлаш, балки халқаро ареналарда ҳам ўз куч, салоҳиятини муваффақиятли тарзда намоён этмоқда. Бунга мисол сифатида 2022 йилда ўтказилган нуфузли Халқаро армия халқаро ўйинлари (АрМИ)да Ўзбекистон жамоасининг иккинчи ўринни эгаллаганини айтиб ўтиш мумкин. Ўшанда ҳарбийларимиз 7 та олтин, 10 та кумуш ва 5 та бронза медалини қўлга киритган эди. Бундай ютуқ, ғалабалар армиямиз фаолиятида жуда кўп бўлганини фахр билан айта оламиз. Масалан, ҳарбий хизматчиларимиз "Хавфсиз муҳит", "Қуролсоз уста", "Дала ошхонаси", "Йўл патрули", "Снайпер йўналиши", "Содиқ дўст" каби мусобақаларда энг юқори ўринни эгаллаган бўлса, "Эльбрус ҳалқаси", "Инженер формуласи", "Десант взводи" каби мусобақаларда иккинчи ўринни банд қилишди. Мазкур мусобақаларда улар томонидан 22 та шахсий ва жамоавий рекордлар ўрнатилди.
Кембрия патрулидаги иштирок
Ўзбекистон Мудофаа вазирлиги жамоаси 2024 йилда Буюк Британияда бўлиб ўтган "Кембрия патрули" мусобақасида муваффақиятли иштирок этди. Улар 80 километрлик йўлни, жанг майдонига яқин шарт-шароитларда босиб ўтиб, кумуш медалга сазовор бўлишди. Буюк Британия ҳарбий мутахассислари ўзбек аскарларининг маҳорат ва матонатини юқори баҳолади.
Жанубий Кореядаги муваффақиятлар
Бундан ташқари, 2024 йилда Ўзбекистон Мудофаа вазирлиги жамоаси Жанубий Кореяда ўтказилган илмий-ҳарбий тайёргарлик бўйича халқаро мусобақаларнинг мутлоқ ғолибига айланди. Очилиш маросимида Жанубий Корея Қуролли Кучлари Бош штаби бошлиғи Пак Ан Со ушбу мусобақаларнинг халқаро ҳарбий ҳамкорликни мустаҳкамлашдаги аҳамиятини алоҳида таъкидлаб ўтди.
Ўзбекистон ҳарбийлари ушбу халқаро ҳарбий мусобақада тактик режалаштириш ва вазифаларни бажаришда юқори даражадаги профессионалликни намойиш этиб, бошқа иштирокчиларнинг ҳурмат ва эътирофига сазовор бўлди.
Халқаро ҳамкорлик ва ўқув машғулотлари
Ўзбекистон Қуролли Кучлари қардош, халқаро шериклар билан ҳам ҳамкорликни фаол ривожлантирмоқда. 2024 йилда Қозоғистон ҳудудида ўтказилган "Бирлестик – 2024" ўқув машғулотлари доирасида ўзбек ҳарбийлари Озарбайжон, Қозоғистон, Қирғизистон ва Тожикистон ҳарбийлари билан биргаликда жанговар-тактик ҳаракатларни бажаришди. Машғулотларда 4 000 кишига яқин ва 700 та техника бирлиги иштирок этди. Ушбу машғулотларда қуруқлик, ҳаво ва денгиз бўлинмалари ўртасидаги ҳамкорликни такомиллаштиришга қаратилган тактик вазифалар амалга оширилди.
Халқаро ташаббуслар орасида Ҳиндистон билан ҳамкорликда ўтказиладиган "Дўстлик – 2024" ўқув машғулотлари алоҳида аҳамият касб этади. 2024 йилда "Термиз" полигонида ушбу ўқув машғулотларининг бешинчи босқичи бўлиб ўтди. Машғулотларда қуруқлик ва ҳарбий ҳаво кучлари мутахассислари иштирок этди. Асосий эътибор терроризмга қарши кураш ва бошқа операцияларда бўлинмалар ўртасидаги мувофиқлик ва жипсликни оширишга қаратилди.

2024 йилда Қозоғистон Қуролли Кучлари билан ҳамкорликда ташкил этилган "HANJAR – 2024" тактик махсус ўқув машғулотлари армиямиз жанговар фаолиятида яна бир муҳим воқеа бўлди. Ўн кунлик манёврлар давомида "Фориш" тоғ полигонида биноларни тозалаш, миномётчилар, пулемётчилар ва снайперларнинг ҳаракатлари, шунингдек, жанговар бронетехникани қўллаш бўйича амалий ҳаракатлар бажарилди. Ўқув машғулотлари натижалари ўзбек ҳарбийларининг ҳар қандай мураккаб вазифаларни бажаришга тайёрлигини яна бир бор исботлади.
Модернизация ва ислоҳотлар
2018 йилда Ўзбекистон Республикасининг янги Мудофаа доктринаси қабул қилинди. У мамлакат ҳарбий сиёсати йўналишларини белгилаб берди. Доктрина Қуролли Кучларимиз ҳимоявий хусусиятга эгалиги ва барча давлатлар билан тинч ҳамкорликка интилишни таъкидлайди. Шу билан бирга, замонавий таҳдидларга жавоб бериш учун армиянинг жанговар шайлигини юқори даражада сақлаш зарурлигини алоҳида уқтиради.
2019 йилда миллий армиянинг ривожланишидаги муҳим босқичлардан бири – Ўзбекистон Республикаси Мудофаа саноати бўйича давлат қўмитасининг ташкил этилиши бўлди. Бу қўмита замонавий қурол-яроғ ва ҳарбий техника яратиш ҳамда ишлаб чиқариш учун масъул бўлиб, мамлакатнинг хавфсизлигини таъминлашга хизмат қилади.
2020 йилда COVID-19 пандемияси билан боғлиқ глобал қийинчиликларга қарамасдан, Ўзбекистон Қуролли Кучлари мамлакат хавфсизлиги ва барқарорлигини таъминлаш вазифаларига тайёрлигини намоён этди. Фавқулодда ҳолатларда ҳаракат қилиш ва куч тузилмалари ўртасидаги ҳамкорликни оширишга қаратилган кенг қамровли ўқув машғулотлари ўтказилди.
2021 йилда Ўзбекистон халқаро ҳарбий машғулотлар ва мусобақаларда фаол иштирок этди. Бу хорижий шериклар билан ҳамкорликни мустаҳкамлаш ва ҳарбий хизматчиларнинг касбий даражасини оширишга ёрдам берди.
2022 йилда ислоҳотлар доирасида ҳарбий таълим тизимини такомиллаштиришга қаратилган чора-тадбирлар қабул қилинди. Замонавий технологиялар ва жанговар ҳаракатларнинг илғор усулларини самарали қўллай оладиган юқори малакали офицерлар тайёрлаш учун зарур шароитлар яратилди.
2023 йилда Президент фармонига мувофиқ, Қуролли Кучларни рақамлаштириш дастури амалга оширила бошланди. Қўшинларни бошқаришнинг автоматлаштирилган тизимлари ва замонавий алоқа воситаларини жорий этиш орқали турли вазиятларда қарор қабул қилиш самарадорлиги оширилди.
Асосий йўналишлар ва ислоҳотлар
Қуролли Кучлар ривожланишининг асосий йўналишларидан бири қурол-яроғ ва армия тузилмасини модернизация қилиш ҳисобланади. 2024 йилда Ўзбекистон Республикаси Президенти – Қуролли Кучлар Олий Бош Қўмондони Шавкат Мирзиёев бошчилигида жанговар шайлик ва хизмат самарадорлигини оширишга қаратилган бир қатор қонунчилик ўзгаришлари қабул қилинди. Булардан кутилган мақсадни Президентимизнинг қуйидаги сўзларидан ҳам яққол англаш мумкин:

"Дунёда турли хатар ва таҳдидлар авж олиб бораётган ҳозирги шароитда Қуролли Кучларимизнинг жанговар ва маънавий салоҳиятини оширишга эътибор янада кучайтирилади." Дарҳақиқат, замонавий технологияларни жорий этишга алоҳида эътибор қаратилади. Айни пайтда модернизация доирасида армиямиз замонавий алоқа тизимлари, разведка воситалари, учувчисиз ҳаво аппаратлари ва бронетехника билан жиҳозланмоқда. Шунингдек, ҳарбий хизматчилар учун уй-жой ва тиббий хизмат кўрсатиш соҳаларида ижтимоий ҳимояни яхшилаш чора-тадбирлари кўрилмоқда.
2024 йилда Президентимиз томонидан имзоланган қонунчилик ислоҳотлари ҳарбий хизматчиларнинг тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланишлари ва хизмат мавқеларидан шахсий манфаатлар учун фойдаланишни тақиқлайди. Ҳарбийларимизнинг хизматда шаффофлик ва профессионаллик тамойилларига содиқлигини янада кучайтиради.
Миллий армия – миллат ғурури
Президент Шавкат Мирзиёев Қуролли Кучлар давлатимизнинг таянчи ва мустақиллик рамзи эканлигини бир неча бор таъкидлаган. Унинг ҳарбий хизматчиларга йўллаган табригидаги ушбу сўзлар ҳам бунга бир мисол бўла олади: "Ҳеч шубҳасиз, мард ва олижаноб халқимиз ўзининг муқаддас қасамёдига ҳамиша содиқ бўлиб, хизмат бурчини ерда ҳам, кўкда ҳам шараф билан адо этаётган сизлар каби забардаст фарзандлари – баҳодир ва довюрак ҳарбийларимиз билан ҳақли равишда фахрланади."

Бугунги кунда Ўзбекистон армияси Global Firepower (2024) халқаро рейтингида 65-ўринни эгаллаб турибди. Бу унинг нафақат минтақадаги, балки дунёдаги кучли армиялардан бири сифатидаги мақомини тасдиқлайди. Рейтингда 60 дан ортиқ кўрсаткичлар, жумладан, шахсий таркиб сони, технологик жиҳозланганлик ва иқтисодий барқарорлик каби жиҳатлар ҳисобга олинади.
Хулоса
33 йил бу – оддий санадан ташқари, доимий ривожланиш, ислоҳотлар ва ютуқлар рамзи ҳисобланади. Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари – тинчлик ва барқарорлик кафолати, мустақиллик таянчи ва миллий ғурур тимсоли. Унинг муваффақиятлари бутун мамлакат, халқ ва унинг етакчиси муваффақиятларидир.
Армиянинг 33 йиллигини нишонлаш бу – нафақат Ватан ҳимоячиларини қутлаш, балки келажак ҳақида ўйлаш учун ҳам бир имкониятдир. Чунки кучли армия – кучли Ўзбекистон демакдир, бу унинг ўз кучи ва келажагига ишонч билан қарашига асос бўлиб хизмат қилади.
Биз буюк Амир Темурнинг донолиги ва стратегик маҳоратларини эслаб, Ўзбекистон тарихи ҳар доим куч, шараф ва давлатчилик буюклиги тарихи бўлиб келганини англаймиз. Темурнинг мероси давлат қудрати нафақат армияда, балки халқни бирлаштириш, фидойиликка илҳомлантириш ва адолат ҳамда мустақилликнинг олий идеалларини ҳимоя қилиш қобилиятида эканлигини ўргатади.
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари 33 йил давомида ушбу абадий тамойилларнинг ёрқин аксини намоён этиб келмоқда. Бугун улар барқарорлик, қатъият ва такомилга интилиш тимсолидир. Президент Шавкат Мирзиёев раҳбарлигида армия замонавий технологияларни бой тарихий мерос билан уйғунлаштирган ҳолда ўз мавқеини янада мустаҳкамламоқда.
Ўзбекистон армияси – тинчлик кафолати, миллий ғурур рамзи ва ёруғ келажак умидидир. У нафақат Ватанни ҳимоя қилади, балки ҳар бир фуқаронинг ўз мамлакати буюклиги ва кучи ҳақида ишончини мустаҳкамлайди.
Абдуазиз ХИДИРОВ,
ЎзА мухбири