Haftaning dam olish kunlari maroqli hamda foydali o‘tishini ta’minlash maqsadida O‘zbekiston Milliy axborot agentligi yangi "10 FAKT" loyihasini taqdim etadi. Ushbu loyihaning har bir sonida siz e’tibor bermagan, ammo ilmiy asoslangan qiziqarli 10 ta fakt haqida so‘z boradi. Bir-biridan qiziq faktlarni o‘tkazib yubormang!

1. Oyda yerga qaraganda ko‘proq oyoq izlari bor!

1969-yilda Oyga qadam bosgan insonlarning izlari hali ham u yerda saqlanib qolgan. Chunki Oyda shamol ham, yomg‘ir ham yo‘q — demak, izlar aslo o‘chmaydi!

2. Inson tanasidagi suyaklar soni tug‘ilgandan keyin kamayadi!

Yangi tug‘ilgan chaqaloqda taxminan 300 ta suyak bo‘ladi. Ulg‘aygan sari ayrim suyaklar birlashadi va natijada katta odam tanasida atigi 206 ta suyak qoladi.

3. Banan meva emas, rezavor!

Botanika jihatidan banan meva emas, balki rezavor hisoblanadi. U daraxtda emas, o‘simlikda o‘sadi va urug‘lari ichida bo‘lgani sababli texnik jihatdan bu guruhga kiradi.

4. Delfinlar bir ko‘zi ochiq holda uxlaydi!

Delfinlar uxlaganda miyasining faqat bir yarmini dam oldiradi. Shuning uchun ular uxlab yotganda bir ko‘zi ochiq bo‘ladi — bu ularga xavfdan himoyalanishga yordam beradi.                                                                                                                          

5.Shokolad itlar uchun zaharli!

Shokolad tarkibidagi teobromin moddasi itlar uchun juda xavfli. Hatto ozgina miqdori ham ularning yurak urishi, asab tizimi va hazmiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

6. Jirafaning ovozi bor, lekin uni eshitmaysiz!

Jirafalar past chastotali tovush chiqaradi — bu tovushlarni inson qulog‘i eshita olmaydi. Bu tovushlar orqali ular o‘zaro muloqot qilishadi.

7. Mushuklar yashil rangni biz ko‘rganidek ko‘rmaydi!

Mushuklar qizil va yashil ranglarni ajrata olmaydi. Ular bu ranglarni xira yoki kulrang-sarg‘ish tusda ko‘radi. Eng yaxshi ko‘radigan ranglari — ko‘k va kulrangdir.

8. Suv tagida ham yong‘in chiqishi mumkin!

Ba’zi kimyoviy moddalar, masalan natriy yoki magniy, suv bilan reaksiyaga kirishib yonib ketadi. Hatto suv ostida ham portlash yoki alangalanish mumkin!

9. Asalarilar nol sonini tushunadi!

Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, asalarilar sonlar orasida “nol” — ya’ni hech narsa yo‘qligini anglay oladi. Bu qobiliyat asosan yuqori darajadagi hayvonlarda uchraydi. Demak, asalarilar — nihoyatda aqlli hasharotlardir!

10. Ba’zi o‘simliklar musiqaga munosabat bildiradi!

Ba’zi o‘simliklar klassik musiqa tinglaganda tezroq o‘sishi kuzatilgan. Ular musiqa to‘lqinlariga nisbatan barglarini harakatlantirishi yoki fotosintez faolligini oshirishi mumkin.

Keyingi sonlarda yanada ko‘proq va qiziqarli ma’lumotlar sizni  kutmoqda. Ilm olishdan to‘xtamang — salomat bo‘ling.

<iframe width="640" height="480" src="https://www.youtube.com/embed/ajieD0_4WxU?si=CFzaq_63WR8WI2_F" title="YouTube video player" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" referrerpolicy="strict-origin-when-cross-origin" allowfullscreen></iframe>

Fardona Yaxshiboyeva, Iskandar Ismatov, O‘zA