Миллат фидойилари

Пойтахтимиздаги Ғалаба боғида давлатимиз раҳбари ғояси асосида “Миллат фидойилари” хиёбони ташкил этилди. Бу маскан мустақиллик йилларида мамлакатимиз ҳимояси йўлида ҳалок бўлган ҳарбий хизматчилар ва ҳуқуқ-тартибот идоралари ходимларининг хотирасига бағишланган.

Яқинда Хотира ва қадрлаш куни муносабати билан Президентимиз ушбу хиёбонда бўлиб, Ватан ҳимоячиларининг оила аъзоларига миннатдорлик билдирди, улар билан дилдан суҳбатлашди. 

– Ҳозирги тинчликда, осмонимиз мусаффолигида уларнинг катта ҳиссаси бор. Оилалари, барча яқинлари билиши керакки, улар орамизда худди тирикдек, номлари ҳеч қачон ўчмайди. Буни мана шу майдонда муҳрлаб қўйдик. Мен уларнинг ота-оналарига, турмуш ўртоқларига таъзим қиламан, – деди Президентимиз.

Хиёбонда номи битилган 196 нафар қаҳрамон орасида самарқандлик Улуғбек Барноев ҳам бор. 

Бугун унинг номи фақатгина каттақўрғонлик ёки самарқандликларга эмас, барча юртдошларимизга яхши таниш. Юрт осойишталиги, халқимиз хотиржамлиги учун кўксини қалқон қилган, Ватаннинг ҳар бир қарич ерини муқаддас билган мард ўғлонлар қаторида Улуғбек ҳам алоҳида ҳурмат-эҳтиром билан ёд этилади.

2000 йилда мамлакатимизнинг жанубий сарҳадлари орқали юртимизга суқилиб кирмоқчи бўлган халқаро террорчилар йўлини тўсиб, ёвуз ниятлари амалга ошишига тўсқинлик қилган ҳарбийларимиз орасида Улуғбек Барноев ҳам юксак матонат, фидойилик кўрсатди. У ўз қасамёдига садоқати, она-Ватанимиз ва халқимизга чексиз меҳр-муҳаббатини ушбу жанглардаги жасорати билан яна бир бор намоён этди. Бунинг учун ҳатто жонини ҳам аямади.

Халқимизда “Бўладиган бола бошидан маълум” деган ҳикматомуз гап бор. 1978 йилнинг 1 ноябрида Самарқанд вилоятининг Каттақўрғон шаҳрида туғилган Улуғбекнинг болалиги ҳақида эшитганимизда ҳам шу гап ёдимизга тушди.

– Аллоҳ менга Улуғбекни ато этганда қувончим ичимга сиғмаган, – дейди Улуғбекнинг отаси Абдулла Барноев. – Уни илк бор қўлимга олганимда юзида онамдаги сингари холи борлигини, бармоқлари, кафтлари отамники каби эканлигини кўриб, ҳайратим ошган. Мен унинг юз-кўзларида ота-онамни кўрардим. Буни уларнинг ўзлари ҳам ҳис қилган эканлар. Шунинг учун Улуғбекка меҳрлари бошқача эди. Болалигидан мард, бир сўзли бўлиб улғайиши, тартиб-интизомни яхши кўришида ота-онамнинг ўринлари жуда катта бўлган. Ўзим спорт билан шуғулланганим учун уни ҳам ёшлигидан жисмоний машқлар билан чиниқтириб ўстиришга ҳаракат қилганмиз. Мактабда самбо, кураш тўгаракларига қатнашарди.

– Улуғбекнинг болалиги ҳақида эсласам бир воқеа ёдимга тушаверади, – деб суҳбатни давом эттиради онаси Сабоҳат опа. – Қўшниларимиздан бири ўзининг ҳовлиси кичиклиги учун бизнинг ҳовлимизга қурилиш материали туширган эди (У пайтда қайнона-қайнотам билан катта ҳовлида яшардик). Орадан бир неча кун ўтгач уйига уста чақириб, материалнинг бир қисмини олиб кетиш учун келишади. Уйда катталардан ҳеч ким бўлмагани сабабли Улуғбекка мақсадларини айтишади. У эса, “мен сизларни танимайман, эгасининг ўзи келсин. Кейин олиб кетасизлар” деб ҳовлига киритмайди. Усталар уй эгаси ишда эканлиги айтиб тушунтиришга уринсалар ҳам кўнмайди. Хуллас, қўшнимизнинг ўзи келганидан сўнг, уларни уйга киритади.

Улуғбек Каттақўрғон шаҳридаги 16-мактабда ўқиган. Мактабнинг энг фаол, аълочи ўқувчиларидан бири сифатида тенгдошларига намуна бўлган. Спортга қизиқса-да бошқа фанларни ҳам пухта ўзлаштириб, фан олимпиадаларда қатнашган.

Мактабни битиргандан сўнг Улуғбек шаҳардаги 19-ҳунар техника билим юртида ўқиди. Кейин муддатли ҳарбий хизматга борадиган бўлди.

– Билим юртини битирган пайтда Улуғбек бир нечта касб-ҳунарни эгаллаган, тоғаларининг ёнида юриб, тадбиркорликни ҳам ўзлаштирган эди, – дейди Абдулла ака. – Биз уни энди шу йўлдан кетади, деб ўйлагандик. Бир куни оила даврасида ўтирганимизда “мен армияга кетяпман, тиббий кўрикдан ўтдим, ҳужжатларим деярли тайёр” деб қолди. Ҳайрон бўлдик. Олий ўқув юртида ўқимайсанми, деб сўрадик. Тоғалари ёнида ишлашга таклиф қилди. У эса “аввал хизматга бориб келай, кейин ўқиш ҳам, иш ҳам бўлар” деди. Очиғи, ўша пайтда ўғлимнинг бу қароридан фахрланганман, унинг улғайгани, ўз фикрига эга бўлганини кўриб қувонганман.

1997 йилда муддатли ҳарбий хизматга қабул қилинган Улуғбек Барноев хизмат жараёнида яна ҳам тобланди, жисмоний, ҳарбий-жанговар машқларни бажаришда сафдошларига намуна бўлди. Қуролли Кучлар тизимида ўтказилган бир қатор ҳарбий мусобақаларда ўзини кўрсатди. Бир ярим йиллик хизмат Улуғбекни чинакам Ватан ҳимоячиси этиб тарбиялади. Унинг кўнглида энди ҳарбийликдан бошқа соҳага ҳавас ҳам, иштиёқ ҳам йўқ эди. Шунинг учун у миллий армиямиз сафларида шартнома асосида хизматчи сифатида фаолиятни давом эттиришга қарор қилди. Янги ташкил этилган махсус операциялар батаольони хизмат қилди. 2000 йилда Сурхондарёдаги жанговар ҳаракатларда ҳам биринчилар қаторида ёвга қарши курашди, уларга кескин зарбалар берди. Афсуски, 4 август куни душманларга қарши навбатдаги ҳарбий амалиёт чоғида Улуғбек оғир жароҳат олиб, вафот этди.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2000 йил 25 августдаги Фармонига мувофиқ Улуғбек Барноев “Жасорат” медали билан мукофотланди. Бугунги кунда ушбу мукофот, шунингдек, давлатимиз мустақиллиги ҳамда Қуролли Кучларимиз ташкил этилганининг муҳим саналари муносабати билан берилган эсдалик нишонлари Абдулла аканинг хонадонида Улуғбек учун ажратилган хонада сақланмоқда.

– Ўғлимиз Улуғбекжон 22 ёшида шунча эзгу ишлар қилишга улгурганини очиғи, унинг вафотидан сўнг билдик, – дейди Сабоҳат опа. – Ҳалигача хонадонимизга келиб, унинг хотирасини ёд этишади, “шундай фарзанд ўстирганингиз учун раҳмат” деб кетишади. Каттақўрғон шаҳридаги йирик кўчалардан бирига унинг номи берилиб, сурати қўйилган. Шу кўчадан ўтаётганлар ҳам уйимизга кириб биздан ҳол-аҳвол сўрашади, Улуғбекнинг жасорати учун миннатдорлик билдиришади. У ўқиган мактаб ва коллежда ҳам хотира бурчаклари ташкил этилган. Ҳар йили турли тадбирлар ўтказишади. Улуғбекнинг вафотидан сўнг давлатимиз томонидан берилган ёрдам туфайли ушбу ҳовлини олгандик. Ёнида мўъжаз боғи ҳам бор. Бу боғни Улуғбек боғи деб атаймиз. Бу ерда етиштирилган турли ноз-неъматларни қўни-қўшниларга тарқатаман, Улуғбекни сўраб келадиган меҳмонлар дастурхонига қўяман. Уйимизнинг битта хонасини ҳам ўғлим учун ажратиб, унинг альбомлари, мукофотлари ва ҳарбий либосларини сақлаймиз. 

Улуғбек Барноевнинг суратлари, у ҳақда ёзилган китоблар, газеталар орасидан ихчам бир ён дафтарни олиб варақлаймиз. Унда ушбу хонадонга Улуғбекни ёд этиш учун келган сафдошлари, дўстларининг дил сўзлари битилган:

“Улуғбек билан қийинчиликларни бирга енгиб ўтганмиз. Мен у билан фахрланаман. Унинг руҳи доим биз билан бирга бўлади.

Азамат Эсонов”.

“Улуғбек ҳақиқий дўст, ҳақиқий Ватан ҳимоячиси эди. У ўз қўл остидаги аскарларни ҳам ўзидек мард ва жасур этиб тарбиялади. Улар ҳозир бизнинг сафимизда. Улуғбек дўстим, сен биз билан абадий яшайсан.

Толиб Ражабов”

Дарҳақиқат, Улуғбек сингари Ватан ҳимоячилари, жонажон Ўзбекистонимизнинг мустаҳкам қалқонлари халқимиз қалбида адабий яшайди. Бугунги кунда Каттақўрғон шаҳридаги 16-умумий ўрта таълим мактаби ҳовлисида хизмат бурчини бажариш чоғида ҳалок бўлган ҳарбий хизматчи Улуғбек Барноев бюсти ўрнатилган. Мактаб ва билим юртида Улуғбек Барноевнинг ўқувчилик ва ҳарбий хизмат даври ҳақидаги маълумотлар, суратлардан иборат хотира бурчаги ташкил этилган. Шаҳардаги кўчалардан бири ҳам унинг номи билан аталади. 

Бу ёшларга Улуғбек Барноевнинг қисқа бўлса-да ибратли ва жасоратга тўла умр йўлини эслатиб туради, уларни ватанпарвар, мард инсон бўлиб камолга етишга руҳлантиради. 

Ғолиб ҲАСАНОВ, 

Носиржон ҲАЙДАРОВ (сурат), 

ЎзА мухбирлари