Замонамизнинг ёш қаҳрамонлари

 Дунёда касблар кўп. Барча инсонлар ўз қизиқишидан келиб чиқиб турли ишлар билан шуғулланади. Шундай касб эгалари ҳам борки, уларнинг меҳнати арзимасдай гўё, баъзан кўзимизга кўринмайди ҳам.  

 Бугунги ёш қаҳрамонимизнинг танлаган касби барчамизга таниш. Бу касб эгалари сизга тансиқ таом тайёрлаш учун доим меҳнат ва изланишда бўлган ошпазлардир.  

 Ўзбекистон ошпазлар уюшмаси аъзоси, Москва давлат университети магистранти, “Ислом мамлакатлари ошпазлик жамияти жаҳон платформаси ёш ошпазлар комиссияси президенти”, 20 дан ортиқ давлатларда ўз маҳоратини оширган ёш ошпаз Аҳмаджон Ҳамдамов ана шундай “қўли ширин” ошпазлардан.  

 А.Ҳамдамов айни пайтда Ўзбекистон ошпазлар уюшмасида бу касбга қизиқаётган ёшларга ошпазликнинг сир-асрорларини ўргатиб келмоқда. ЎзА мухбири моҳир ошпаз билан фаолияти, касб сирлари ҳақида суҳбатлашди.  

 – Ошпазлик ҳам бир санъат, аслида. Бу касбга қизиқишингиз қандай пайдо бўлган, устозларингиз ҳақида айтиб ўтсангиз?  

 - Бу касбга қизиқишим 12-13 ёшимдан пайдо бўла бошлаган. Дастлаб, уйда онамнинг таом тайёрлашига ёрдамлашганман, телевидение орқали турли хил овқатлар тайёрлашни ўрганганман. Бу касбга қизиқишимни кўрган ота-онам ўқув курсларига олиб борди. Хусусан, Ўзбекистон ошпазлар уюшмаси қошида «Ўзбек пазандачилик санъати» марказига борганман. У ерда турли хил таомлар тайёрлашни ўргандим. Шундан сўнг бу касб мени ўзига бутунлай мафтун этди ва мен ўз келажагимни шу соҳада кўрдим.  

 Ошпаз фақатгина хўранданинг қорнини тўйдириш учунгина таом тайёрламайди. Балки унга юрак қўрини беради, эстетик жиҳатдан ҳам гўзал, ҳам инсон саломатлиги учун муҳим бўлган санъат асари яратишга ҳаракат қилади.  

 Шу пайтгача жуда кўп устозлардан билим, малака ўргандим. Дастлаб, ўзбек миллий таомларини ўрганишда юртимиздаги энг илғор устозлардан таҳсил олган бўлсамда, илк устозим сифатида онамни эътироф этган бўлардим. Чунки ўзбек миллий таомларини илк маротаба тайёрлашимда, миллий таомларимизга меҳр қўйишимда уларнинг ўрни беқиёс. Бошқа давлат ошхоналари билан танишишимда эса ўша давлат ошпазлари катта ёрдам берган. Хусусан, француз таомлари билан яқиндан танишишимда француз ошпази Алберт Дюбала менга катта сабоқ берган. Немис ошхонаси билан яқиндан танишишимда эса немис ошпази Ханзиркдан ўрганганман.  

 – Ўзбек миллий таомларининг ўзига хослиги нимада ва бизнинг таомларни бошқа халқлар қандай қабул қилади?  

 - Албатта, ҳар бир халқнинг ўзига хос миллий таомлари бор. Бу таомлар ўша халқнинг турмуш тарзи, яшаш шароитидан келиб чиқиб ҳам пайдо бўлган.  

 Ўзбек миллий таомлари бошқа халқ вакилларига оддий, содда бўлиб кўринсада, ўзига хослиги биз ишлатадиган маҳсулотларнинг табиийлигидадир. Серқуёш ўлкамизда ўсган сабзавотлар, албатта, витаминга тўйинган бўлади. Қолаверса, миллий таомларимизнинг тайёрланиш структураси ҳам ўзига хос.  

 Бошқа миллат таомларига ўхшаб фақат қайнатиш ёки қовириш билан кифояланилади. Бизда эса барчаси уйғунлашган тарзда олиб борилади. Шунинг учун ҳам кўп давлатларда бизнинг ошхонамиз жуда машҳур. Қолаверса, бизнинг дастурхонимизни безаган таомларни кўп мамлакат вакиллари севиб истеъмол қилади. Масалан, хитой таомларини кўпинча хитойликлар, хиндларнинг аччиқ таомларини хиндистонликларгина севиб тановвул қилади. Бизнинг таомларимиз эса барча миллат вакилларига бирдай ёқади.  

 – Ошпазлик санъатини ривожлантириш йўлида қандай ишлар қиляпсиз, мамлакатимизда бу соҳага бўлган эътибор қандай?  

 - Ошпазлик санъатини ривожлантириш йўлида Ўзбекистон ошпазлар уюшмаси билан ҳамкорликда катта ишларни амалга оширяпмиз. 2019 йил биринчи марта “Мазали Ўзбекистон” номи остида Бутунжаҳон ошпазлар мусобақасини ўтказдик. Танловга 30 дан ортиқ давлатлардан энг маҳоратли ошпазлар ташриф буюриб, маҳоратини намоён қилди. Шунингдек, миллий таомларимиз, тайёрланиш усуллари ҳақида маълумотлар бердик, мастер-класс ўтказдик. Буларнинг барчаси миллий таомларимизни бутун дунёга танитишда муҳим аҳамият касб этади.

Бундан ташқари, хориж давлатларида ташкил этилган мусобақаларга борганимизда ҳам миллий таомларимизнинг ўзига хослиги, афзаллик томонларини тўла очиб беришга ҳаракат қиламиз.  

 Ҳар бир ошпаз нафақат таом тайёрлаши, балки ўша таомнинг тарихи, келиб чиқиши ҳақида ҳам тўлиқ маълумотга эга бўлиши лозим. Юртимизда ошпазлик санъатини ривожлантириш йўлида турли лойиҳалар амалга оширилмоқда. Хусусан, ўқув қўлланмалар, миллий таомлар тайёрлашга оид китоблар яратилди. Хусусан, “Мазали Ўзбекистон” номли ўзбек миллий пазандачилигига оид энциклопедик китоб чоп этилди. Бу китобда нафақат таомлар, балки унинг тайёрланиш усуллари, таомнинг яратилиш тарихи ҳақида ҳам батафсил маълумотлар келтирилган.  

 – Ошпаз учун бахт нима?  

 - Ошпаз учун энг катта бахт бу – у меҳр билан тайёрлаган таоми хўрандага маъқул келиши. Бу касбнинг меҳнати жуда қийин. Эрта тонгдан тик оёқда, пичоқ, олов, қайнаб турган ёғ иштирокида таом тайёрлаймиз. Бунинг қийинчилиги, машаққатини бу касб эгалари жуда яхши билади. Барча чарчоқлар, заҳматлар хўранданинг биргина “таомингиз менга жуда ёқди” деган сўзларидан унутилади, қалбимиз бахтга тўлади.  

 Ҳеч қачон бу касбни танлаганимдан афсусланмайман. Миллий таомларимизнинг янада ривожланиши, дунё миқёсига олиб чиқишда ўз ҳиссамни қўшаётганимдан бахтиёрман.  

 ЎзА мухбири Файзулло Яҳёев суҳбатлашди.