Мамлакатимизда бугун хорижий давлатларда ўқиб, малака ошириб катта ютуқларни қўлга киритаётган ёшлар кўпчиликни ташкил этади. Билим олишдан чарчамаётган, тинимсиз изланиб, интилаётганлар шунга яраша обрў-эътибор қозонмоқдалар. Улардан бири - ҳамюртимиз Сайдулло Шарифбоевдир.

Сайдулло Наманган шаҳрида, шифокорлар оиласида туғилган. Демакки, унинг қонида тиббиётга нисбатан туғма иқтидор бор. Ўрта мактабни тугатиб, Андижон давлат тиббиёт институтида таҳсил олди. 2002 йилда институтни муваффақиятли тамомлаб, Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий марказининг «Шошилинч нейрохирургия» бўлимида клиник ординатурани ўтади. Сўнг беш йил мобайнида врач-орди­натор бўлиб ишлади. 2009 йилдан буён мазкур марказнинг Наманган филиали «Нейрохирургия бўлими»да меҳнат қилиб келмоқда.

Тиббиётнинг барча йўналиши нозик, айниқса, нейрохирургия ниҳоятда мураккаб. Сайдулло ана шу оғир тармоқни танлади ва бир умрга бу борадаги қийинчиликларни қобилиятли, қўли енгил мутахассис шифокор сифатида енгишга, эл дардига дармон бўлишга аҳд қилди.

Халқимизда «Бош омон бўлса, дўппи топилади», деган мақол бор. Бу мақолнинг нечоғли пурҳикмат эканини бош мия ва ундаги асаб тизимлари билан боғлиқ хасталикларга чалинган беморлар яхши тушунадилар. Ахир, етти мучамизни бошқариб турадиган, фикрларимизни қовуштириб, маромига етказадиган, одам танасини тафаккурли инсонга айлантирадиган ҳам - мия. Мия фаолиятининг бузилишини даволовчи нейрожарроҳлар эса ноёб мутахассислардир. 

Ҳар бир соҳа, айниқса, тиббиёт кун сайин ривожланмоқда. Унда рўй бераётган янгиликларни ўзлаштирмаслик, ўз устида тинимсиз изланмаслик нейрожарроҳни ортда қолишига сабаб бўлади. Шу мақсадда «Бутунжаҳон нейрохирурглар жамияти» ривожланаётган давлатларнинг нейрохирурглари учун малака ошириш дастурларини жорий этган. Дастурга биноан тиббиётнинг замонавий даволаш усулларини ёш мутахассисларга ўргатиш орқали амалга оширилади.

Қаҳрамонимиз Сайдулло ҳам ўтган йили мазкур грантлар лойиҳасида қатнашиб, Япониянинг “Tokyo Women s Medical University Medical Center East” клиникасида уч ой муддатли малака ошириш имкониятини берувчи грант соҳиби бўлди.

Мазкур клиниканинг нейрожарроҳлик бўлимида нейро­онкология, бош мия қон томирлар жарроҳлиги, орқа мия ва периферик асаб тизими касалликлари, нейро­травматология, функционал нейро­хирургия ва болалар нейрохирургияси бўйича беморлар қабул қилиниб, даволанади. Бу ерда вақт шифокорлар учун олтиндан ҳам қадрли. Ҳар кун, ҳар соат аввалдан режалаштирилиб, самарадорлиги таъминланади.

Дарҳақиқат, Сайдулло мураккаб жарроҳлик амалиётларида ассистентлик қилди. Ангиография текширувини мустақил ўтказишни ўрганди. Марказий клиникада профессор Косаку Амано билан учрашиб, ўқув семинарларда унинг маърузаларини тинглади. Мураккаб амалиёт жараёнларида ёнида туриб, нейроэндоскопик операцияларни бажариш сирларини ўзлаштирди. Япон ҳамкасбларига Ўзбекистон ва мамлакатимиз соғлиқни сақлаш тизимида амалга оширилаётган ислоҳотлар ва янгиликлар ҳақида ҳикоя қилувчи тақдимот маросимини ҳам ўтказди. Малака ошириш даврида тўпланган билимлари натижаси ўлароқ, ёзган илмий мақоласи чет эл нашриётида чоп этилди. Энг муҳими, мазкур клиника билан бизнинг РШТЁИМ Наманган филиали ўртасида меморандум имзоланди.

Нейрожарроҳлик бўйича республикамизда ҳамда хорижий давлатларда ўтказилган бир неча халқаро тадбирлар иштирокчиси бўлмиш Сайдулло Шарифбоев Америка нейрохирурглар ассоциацияси ва Европа нейрохирурглар жамияти аъзосидир. У Япония ва бошқа мамлакатларда олган билимлари ва ўзлаштирган тажрибалари билан тўхтаб қолишни истамади. 2018 йилнинг август-сентябрь ойларида Буюк Британиянинг Шеффелд шаҳридаги «Хелламшер Қироллик шифохонаси (Royal Hellamshare Hospital)«да малака ошириш курсларини ўтади.

Шифокор Англия сафари давомида билими ва тажрибасини мустаҳкамлаш билан бирга мамлакатнинг тарихи ва бугуни, халқининг турмуш тарзи, маданияти ва анъаналари би­лан ҳам қизиқди.

Қадрдон она шаҳрига, жонажон меҳнат жамоасига улкан таассуротлар билан қайтар экан, олдига янада каттароқ вазифаларни қўйди. Айни пайтда нейрожарроҳлик бўлимига мураккаб операцияларни йўлга қўйишда асқотадиган қимматбаҳо тиббиёт жиҳозларини олиб келиш ҳаракатида бўлди. Шу мақсаддаги изланишларини давом эттирди. 2018 йилда Япониянинг Ўзбекистондаги элчихонаси томонидан эълон қилинган «Ривожланаётган давлатлар учун кичик грантлар дастурида»да иштирок этиши натижасида ўзи иш фаолиятини олиб бораётган шифохонага Япония элчихонасидан 110 минг АҚШ доллари миқдоридаги маблағни ютиб олди. Бу маблағ эвазига Германиянинг “Karl Storz” компаниясида ишлаб чиқарилган «Нейроэндоскоп» аппарати сотиб олинди ва шифохонага ўрнатилди.

Сайдулло 2019 йилда ўз устида изланишларни давом эттириб, Россиянинг Москва шаҳридаги Н. Н. Бурденко номидаги Нейрохирургия илмий-амалий марказида навбатдаги малака ошириш курсларида бўлиб қайтди ва у ерда профессор А. Н. Шкарубо қўл остида мураккаб ҳисобланган «Нейроэндоскоп» аппарати ёрдамида калла асосидаги ўсмаларни олиш операцияларини ўрганди. Ҳозирда «Нейроэндоскоп» аппарати ёрдамида республикамизда вилоятлар ичида биринчилардан бўлиб гипофиз бези ўсмаларида бурун орқали операция қилиш усулини амалга татбиқ этди. Бундан ташқари, болаларда учрайдиган гидроцефалия касаллигида «Бош мия III-қоринчаси тубини нейроэндоскоп аппарати ёрдамида перфорациялаш» операциясини ҳам вилоятлар ичида биринчилардан бўлиб муваффақиятли амалга оширди. Авваллари бундай мураккаб, нозик операциялар фақат дунёнинг ривожланган мамлакатларида (G-20) амалга оширилар ва бу операциялар учун жуда катта маблағ сарфланар эди. Бугунга келиб бундай мураккаб операциялар Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Наманган филиалида ҳам амалга оширилмоқда.

- Дунёнинг ривожланган давлатларига бориб, машҳур мутахассислардан дарс олиб, малакам ва билимимни ошириб келишимда бекиёс ёрдамларини аямаётган РШТЁИМ Наманган филиали раҳбариятига ўз миннатдорчилигимни билдираман, - деди Сайдулло Шарифбоев сўзини давом эттириб. - Буни Президентимизнинг ёшларга кўрсатаётган ғамхўрликлари, яратиб бераётган имкониятлари натижаси деб биламан.
 

Санжарбек ҲАМИДОВ

ЎзА