Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази томонидан тадбиркорлар ўртасида ўтказилган сўров натижалари шуни кўрсатдики, жамланган ишбилармонлик муҳити индексининг яхшиланишига қишлоқ хўжалиги ва саноат соҳасидаги кўрсаткичларнинг ижобий динамикаси сезиларли таъсир кўрсатди. Шу билан бирга, "Президентнинг тадбиркорлар билан мулоқоти"ни тайёрлаш жараёнида 8,5 мингта якка тартибдаги тадбиркор муаммоларининг ҳал этилиши ва қўшимча қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари тадбиркорлик фаолиятини ривожлантириш истиқболлари бўйича жорий ҳолат ва кутилаётган кутилмаларнинг кўрсаткичларини сезиларли даражада яхшилади.

Август ойида икки йўналиш бўйича ўтказилган сўровда 1500 дан ортиқ корхона иштирок этди: бизнеснинг ҳозирги ҳолатини сифатли баҳолаш ва тадбиркорларнинг келгуси уч ой давомида ўз бизнесини ривожлантириш истиқболларига бўлган умидлари.

Август ойида ишбилармонлик муҳитининг жамланган кўрсаткичи ўтган ойга нисбатан 11 пунктга яхшиланиб, 64 пунктни ташкил этди, бу эса мамлакатдаги ишбилармонлик муҳитининг ҳолатини ижобий деб баҳолайди. Жамланган индекснинг яхшиланишига қишлоқ хўжалигида (45 дан 65 пунктгача ўсиш) ва саноатда (47 дан 67 пунктгача) ишбилармонлик муҳити кўрсаткичларининг ижобий динамикаси сезиларли таъсир кўрсатди. Хизмат кўрсатиш соҳасидаги ишбилармонлик муҳити кўрсаткичи 63 пунктда ўзгаришсиз қолди.

Ишбилармонлик муҳити индикаторининг динамикаси

Тармоқ контекстида қишлоқ хўжалигидаги ишбилармонлик муҳити кўрсаткичи 65 пунктни, хизмат кўрсатиш – 63 пунктни, қурилиш – 52 пунктни ва саноатда – 67 пунктни ташкил этди.

Ишбилармонлик муҳити кўрсаткичининг тармоқлар бўйича динамикаси

"Президентнинг тадбиркорлар билан очиқ мулоқоти"ни тайёрлашда 8,5 мингта якка тартибдаги тадбиркорлар муаммоларини ҳал қилиш ва жорий йил август ойида бўлиб ўтган тадбир давомида билдирилган қўшимча қўллаб-қувватлаш чоралари бизнеснинг ҳозирги ҳолати кўрсаткичини (39 пунктдан 55 пунктгача ўсиш) ва ривожланиш истиқболларини кутиш кўрсаткичини (69 пунктдан 74 пунктгача ўсиш) сезиларли даражада яхшилади.

Тармоқлар кесимида ҳозирги ҳолат кўрсаткичининг кескин ўсиши қишлоқ хўжалигида (+30 п.) ва саноатда (+29 п.) қайд этилди.

Ўз бизнесининг ҳозирги ҳолатини яхши, деб қайд этган респондентларнинг улуши 43 фоиздан 49 фоизгача ошди ва аксинча, ёмонлашганини қайд этган респондентлар сони 17 фоиздан 12 фоизгача камайди.

Корхоналарнинг 26% ўз ходимлари сонини кўпайтирди ва 46 фоиз эса ўз товарлари/хизматларига бўлган талабнинг ўсишини қайд этди.

Кейинги 3 ой ичида бизнесни ривожлантириш истиқболларининг оптимистик тахминлари корхоналарнинг 73 фоиз ўз бизнес истиқболларининг яхшиланишини баҳолаши, 69 фоиз товар ва хизматларга талабнинг янада ўсишини кутиши ва 66 фоиз ходимлар сонини кўпайтиришни режалаштириши билан тавсифланади.

Мавжуд вазият қийматлари ва тахминлар ўртасидаги муносабатлар таҳлили шуни кўрсатадики, тадбиркорлик субъектларининг баҳоларига кўра, иқтисодий ривожланишдаги ижобий тенденция кейинги 3 ой ичида давом этади.

Барча респондентлар орасида 50 фоизи уларнинг тадбиркорлик фаолиятини ривожлантиришда ҳеч қандай тўсиқлар йўқлигини таъкидлади. Шу билан бирга, корхоналар вакиллари ўз бизнесларини қўллаб-қувватлаш зарурлигини таъкидлади. Тадбиркорларни энг кўп ташвишга солаётган муаммолар (камайиш тартибида) молия манбаларидан фойдаланиш, иккинчи ўринда солиқ маъмурияти, ер ажратиш, солиқ ставкаларининг юқорилиги, хом ашё етишмаслиги, сув таъминоти ва бошқалар бор.

Ферузбек Давлетов, 

Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази сектор мудири.

ЎзА