“Ҳа, менда бор“, – деди у “ушбу хабарни тасдиқлаш учун бирор-бир маълумот борми”, – деб берилган саволга жавобан.

Лекин, Оқ уй раҳбари ушбу маълумот махфий эканига урғу бериб, тафсилотларини ошкор қилишдан бош тортган.

Трампнинг ушбу гаплари АҚШ разведкасининг яқинда эълон қилган баёнотига умуман тескари бўлмоқда. Чунки миллий разведка идораси ўтган пайшанба куни олимларнинг коронавирус сунъий йўл билан яратилмаган деган фикрига қўшилишини маълум қилганди.

Бундан аввал эса Трамп ва Давлат котиби Майк Помпео коронавируснинг келиб чиқиши билан боғлиқ маълумотлар етарлича шаффоф эмаслигини бир неча бор таъкидлаб, Хитойни айблаганди. Давлат департаменти раҳбари вирус Ухань вирусология институти лабораториясидан “қочиб чиқмаганмикан”, деб Пекиндан ушбу саволга жавоб беришни бир неча бор сўраган.

АҚШ Президенти, шунингдек, Америка томони COVID-19 коронавируси Ухань шаҳри лабораториясидан чиққани ҳақдаги версияни кўриб чиқаётганини таъкидлаб, ушбу версиянинг тўғрилигини аниқлаш нияти борлигини маълум қилди. У агар Хитойнинг вирус тарқалишини атайин уюштиргани аниқланса, Пекинни жиддий оқибатлар кутиши билан таҳдид қилди.

Ўз навбатида, Хитой ҳам аввал бошдан корнавирус эпидемияси тарқалиши ҳақидаги маълумотларни эълон қилишда очиқлик ва масъуллик позициясига қатъий амал қилганини таъкидлаб келмоқда.

Аммо Хитойнинг баёнотлари Трампни қониқтирмаяпти чамаси. Чунки, коронавирус пандемияси ҳаммадан кўп АҚШда тарқалди, ўлим ҳолатлари ҳам ушбу мамлакатда энг кўп қайд этилди. Қолаверса, бўлган воқеалар ортидан Америка жамоатчилиги орасида Дональд Трампга нисбатан норозилик кайфияти ҳам кучаймоқда. Олдинда эса Президент сайлови турибди. Бундай пайтда Трампнинг нуфузига гард ҳам юқмаслиги керак. Хуллас, жамоатчилик эътиборини чалғитиш учун нимадир қилиниши керак.

АҚШ раҳбарининг фикрича, Хитой коронавирус тарқалишини ўз вақтида тўхтата олиши мумкин эди, аммо бу ишни қилмаган.

“Вирусни тўхтатса бўларди, чунки у Хитойдан чиқди-ку“, – дейди Трамп Оқ уйдаги матбуот анжуманида.

Унинг айтишича, Хитой COVID-19 тарқалишини ёки тўхтата олмаган ёки шунчаки бу ишни қилмаган.

“Биз савдо битимини имзоладик. Лекин бу энди вирус билан бўлаётган воқеалар билан солиштирганда иккинчи даражали бўлиб қолди. Бундай вазият биз учун мақбул эмас“, – деди Трамп.

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) Трампнинг шубҳаларига қандай муносабат билдирмоқда, деган савол туғилади. Албатта ушбу ташкилот ҳам коронавирус табиий равишда пайдо бўлганини кўп бор таъкидласа-да, бари бир чуқурроқ суриштирув олиб бориш фикрига мойиллигини ҳам яширмаяпти. Ҳатто, ЖССТ янги турдаги коронавирус пайдо бўлишини ўрганишда иштирок этиш учун Хитой ҳукуматига бир неча бор мурожаат ҳам қилди, аммо рад жавобини олди.

Бу ҳақда Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг Хитойдаги вакили Годен Галеа маълум қилди. Унинг таъкидлашича, ЖССТ учун коронавируснинг пайдо бўлиши билан боғлиқ вазиятни ўрганиш жуда муҳим. “Буни билишимиз янги эпидемияларнинг тарқалишига йўл қўймаслик учун керак бўлади”, деди у.

“Бизнинг Хитойда миллий текширув олиб борилаётганидан хабаримиз бор, аммо текширувнинг ушбу босқичига биз таклиф этилмадик. ЖССТ Хитой ҳукумат органлари ва соғлиқни сақлаш тузулмаларидан бу ҳақда сўрашни давом этади“, – деди Галеа Британиянинг Sky News телеканалига берган интервьюсида.

У, шунингдек, Хитой коронавирус тарқалишининг ўчоғи бўлган Ухандаги иккита вирусология лабораторияси ҳужжатлари билан танишишга ҳам рухсат бермаганини таъкидлади.

Галеанинг сўзларига қараганда, ЖССТ вируснинг сунъий эмас, табиий йўл билан пайдо бўлганига шубҳа қилмайди. “Бироқ лабораториядаги ҳужжатлар ҳар қандай вируснинг келиб чиқиш тарихи ҳақидаги тўлиқ маърузанинг бир қисми бўлиши лозим“, – қўшимча қилган у.