ЎзА аввал хабар берганидек, Европа Иттифоқининг Ташқи ишлар ва хавфсизлик сиёсати бўйича олий вакили, Европа Комиссияси вице-президенти Жозеп Боррелнинг Самарқандда бўлиб ўтадиган “ЕИ – Марказий Осиё” халқаро конференциясида иштирок этиши кутилмоқда. Мазкур муҳим сиёсий воқеа арафасида мухбиримиз интернет манбаларидан ушбу дунёга таниқли шахс ҳаёти ва фаолиятига оид энг эътиборли маълумотларни тўплашга ҳаракат қилди. Айтганча, мамлакатимиз ташқи ишлар вазири Владимир Норов шу йил сентябрь ойи бошида Брюсселда Жозеп Боррель билан учрашиган.
2019 йил 1 декабрдан буён Европа Иттифоқининг Ташқи ишлар ва хавфсизлик сиёсати бўйича олий вакили, Европа Комиссияси вице-президенти лавозимида фаолият олиб бораётган Жозеп Боррель Фонтелье 1947 йил Испаниянинг ҳаммамиз яхши биладиган ўша машҳур минтақаси - Каталониянинг Льейда провинцияси Побла де Сегур қишлоғида нонвой оиласида туғилган. Жозепнинг буваси кўп йиллар Аргентинада дўкон юритган, отаси саккиз ёшида Испанияга қайтиб келган. Дарвоқе, Жозеп Боррель ҳам 2019 йил Аргентина фуқаролигини қабул қилди.
“Partido Socialista Obrero Español” – PSOE, яъни Испан ишчилари социалистик партиясига аъзо бўлган қаҳрамонимиз политехника университетида авиация муҳандислиги йўналишида таҳсил олади. АҚШнинг Стенфорд университети оператив тадқиқот, Париждаги Француз нефть институти иқтисодиёт йўналишлари магистри ҳисобланади. Илмий ишини иқтисод фани бўйича олиб бориб, Мадрид Комплутенсе университетида ҳимоя қилган. Ҳозир мазкур университет профессори ҳисобланади.
Сиёсатга 1979 йил кириб келган Жозеп Мадрид ҳокимлиги ғазначилик бошқармаси масъул депутати этиб сайланади. 1982 йил Ғазначилик вазирлигида Давлат бюджети ҳамда сарф-харажат масалалари бўйича бош котиб лавозимига тайинланади.
1984 йил Жозеп Боррель “PSOE” вакили Фелипе Гонзалес бошқарувидаги давлат ғазнаси котиблигига қўйилади ва етти йил мобайнида шу вазифани бажаради. Бу даврда Боррель солиқ фирибгарлигига қарши аёвсиз кураш олиб боради. Мамлакатнинг бир қатор машҳур актёр ва актрисалари ҳам жавобгарликка тортилиши жамоатчилик эътиборини тортмай қўймади, албатта. Шу тариқа, 1986 йилдан тажрибали иқтисодчи Барселона депутати сифатида Конгрессда иш бошлайди.
1991 йилдан Жамоат ишлари, транспорт ва атроф-муҳит вазири, 1994 йилдан Испан ишчилари социалистик партияси Ишчи комиссияси Сиёсий ҳаракатлар қўмитаси аъзоси, 1997 йилдан эса партиянинг Федерал ишчи комиссияси ҳамда Федерал қўмитаси вакили вазифаларини бажарган.
1998 йилга келиб, Жозеп Боррель партиянинг ҳукуматдаги вакили этиб тайинланади. 1999 йил май ойида Боррелнинг собиқ ходимлари Хосе Мариа Угует ҳамда Эрнесто Агилар солиқ тўлашдан қочганлиги маълум қилиниб, айни воқеа ортидан Жозеп ҳукуматдаги партия вакиллигидан бош тортади ва истеъфо беради. Шу йилнинг ўзида Европа Иттифоқи учун Конгресс-Сенат қўшма комиссияси раҳбари этиб тайинланади.
2002 йилдан Испания парламентининг Европа конвенциясидаги вакили сифатида Европа Иттифоқи келажаги учун қайғура бошлайди. 2004 йил “Partido Público” - Халқ партиясининг сайловдаги ғалабасидан сўнг “PSOE” партиясининг ҳукуматдаги ягона аъзоси бўлиб қолади.
Европа парламенти президенти
2004 йил июлдан 2007 йил июлгача Европа парламенти президенти лавозимида фаолият олиб борган Жозеп Боррель ушбу лавозим учун рақобатда 388 овоз билан польшалик Бронислав Геремекни ортда қолдирган. Боррель Энрике Барон (1989-1992) ва Хосе Мария Гил-Роблес (1997-1999)дан кейин мазкур институтга раҳбарлик қилган учинчи испаниялик ҳисобланади. У 2010 йил Флоренциядаги Европа университетлари институти раҳбарлигига қўйилади.
2017 йил яна сиёсат майдонига қайтган Боррель мамлакатда бўлиб ўтган референдумдан кейин Барселонада юзага келган намойишлар тўхтатилишида асосий шахс ролини ўйнайди ва Испаниянинг бир бутунлигини асраб қолиш учун курашади.
Испаниялик журналист Иньиго Алфонсога берган интервьюсида ўша давр ҳақида сўзлар экан, Боррель шундай таъкидлайди: Испанияда рўй берган воқеалар Европанинг ҳар қандай мамлакатида кузатилиши мумкин, бу глобаллашув таъсиридир. Мен мазкур воқеалар асносида Испания пўст ташлаганини кўрдим!
Замон билан ҳамнафас блогер
Европа Иттифоқининг Ташқи ишлар ва хавфсизлик сиёсати бўйича олий вакили Жозеп Боррель нафақат етук сиёсатчи, балки моҳир блогер ҳам. “Una ventana al mundo” номли блогни фаол юритиб борадиган сиёсатчи мазкур саҳифа орқали ўз фаолияти, интервьюлари, шахсий фикри баён этилган мақолалари, видео чиқишлари ҳамда турли баҳс-мунозараларни, қолаверса, Европа ташқи сиёсати билан боғлиқ айрим маълумотларни ҳам жойлаб боради.
Маҳфуза Ортиқова тайёрлади,
ЎзА