Моторола компанияси ходими ва биринчи мобил телефон ихтирочиси Мартин Купер дунёдаги биринчи мобил телефон қўнғироғини амалга оширганига роппа-роса 50 йил тўлди.

Нью-Йоркдаги Мартин Купер биринчи мобил телефонни ушлаб турибди.

1973 йил 3 апрелда Мартин Купер Нью-Йоркдаги Олтинчи авеню бўйлаб кетаётган эди. Кейин у кўча бурчагида тўхтади ва чўнтагидан телефон китоби ва ғалати крем ​​рангли телефонни чиқариб олди. Мартин мўжиза қурилмасининг тугмачаларини босаётган пайтда атрофдагилар ундан кўз узмай, ҳайрат билан томоша қиларди. Бир дақиқа ўтади ва Мартин Купер Белл Лабораториясидан (Моторола рақобатчилари) маълум бир одамга қўнғироқ қилади. Мартинга жавоб қайтарилади ва у ҳозир “шахсий чўнтак алоқа воситасидан” қўнғироқ қилаётганини айтади.

Хуллас, дунёдаги биринчи уяли телефон қўнғироғи шу тарзда содир бўлди. Ўшандан бери 3 апрель барча “мобил телефонлар”нинг туғилган куни ҳисобланиб келинмоқда, Мартин Купер эса мобиль телефонларнинг “отаси” ва смартфонларнинг “бобоси”, деган мақомнинг эгасига айланди. Биринчи симсиз телефоннинг номи Motorola DynaTAC деб номланган. 

Қурилма фақат 11 йил ўтгач, яъни 1984 йилда сотувга чиқди. Замонавий стандартларга кўра, Motorola DynaTACни портатив деб аташ мумкин эмас. Бу оғирлиги 790 грамм  ва узунлиги 22 сантиметр бўлган "ғишт" эди. Ушбу  биринчи қурилмани кўп функцияли деб ҳам аташ қийин, чунки унинг ёрдамида фақат чиқиш ва кирувчи қўнғироқларни қабул қилиш мумкин бўлган. Унда қўнғироқни юбориш ва тугатиш учун 10 та рақамли тугма ва яна иккитаси бор эди, ҳатто дисплей ҳам бўлмаган. 

Motorola DynaTAC қувватланиш автономияси мақтанарли бўлмаган. Батареянинг тўлиқ қувватланиши 30-60 дақиқа суҳбат, 12 соат кутиш вақти учун етарли эди, халос. Қолаверса, у узоқ вақт давомида, яъни   10 соат қувватланган. Тепасида алоқани ушлаб туриш учун 15 сантиметр узунликдаги антенна бўлган. 

Мобил телефонларнинг келажаги бўлган Смартфонлар ҳам унинг янги авлодлари ҳам аввалгиларидан унчалик фарқ қилмаслигини пайқагандирсиз. Дарҳақиқат, "мобил телефонлар" ишлаб чиқарувчилари бутунлай янги хусусиятларни таклиф қилишни тўхтатдилар ва ҳар бир тақдимотда “яхшиланган камера”, “кўпроқ ишлаш”, “яхшироқ автономия” сўзлари янграрди. Бундан чиқди, смартфонлар боши берк кўчага кириб қолдими, технологик тараққиётига етиб борилдими? Бироқ Мартин Купер ундай фикрда эмас. Унинг фикрича, смартфонларда ҳали ривожланиш учун жой бор. “Менимча, бугунги смартфон оптимал эмас”, дейди у. 

Келажакда смартфонлар соғлиғимизни кузатиши, меҳнат унумдорлигини ошириши ва ҳаётимизни янада яхшилаши мумкин. “Биз ҳали ҳам мобил телефон инқилобининг бошида турибмиз”, деб хулоса қилади ихтирочи. Ҳар соҳада тараққиёт тўхтаб қолмаганидек, мобил телефони ихтирочисининг гапида ҳам жон борлигига яна бир бор ишонсак бўлади.

Интернет материали асосида

 Саидмурод Раҳимов тайёрлади.