2016 йилнинг 1 январидан мамлакатимизнинг барча ҳудудларида кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларига давлат хизматлари “бир дарча” марказлари орқали амалга оширилади.

2016 йилнинг 1 январидан мамлакатимизнинг барча ҳудудларида кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларига давлат хизматлари “бир дарча” марказлари орқали амалга оширилади. Айни пайтда мутасадди давлат идоралари томонидан ушбу марказлар фаолияти, уларда хизматлар кўрсатилишини ташкил этиш юзасидан муайян ишлар олиб борилмоқда.

Кичик бизнес субъектлари ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоялаш тизимини такомиллаштиришда тадбиркорларга ташкилий-ҳуқуқий масалаларини ҳал этишда тегишли давлат органлари масъулиятини ошириш муҳим аҳамиятга эга. Давлатимиз раҳбарининг 2015 йил 15 майдаги “Хусусий мулк, кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ишончли ҳимоя қилишни таъминлаш, уларни жадал ривожлантириш учун тўсиқларни бартараф этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги фармонига мувофиқ шаҳар ва туман ҳокимликлари ҳузуридаги тадбиркорлик субъектларини рўйхатга олиш бўйича 193 инспекция негизида ташкил қилинадиган давлат хизматларини кўрсатувчи “бир дарча” марказлари бу борада тадбиркорга кўмаклашиши зарур.

“Бир дарча” марказлари фаолияти уч босқичда ташкил қилиниши кўзда тутилган. Биринчи босқичда, яъни 2016 йилнинг 1 январидан тадбиркорларга 16 турдаги лицензиялаш ва 27 турдаги рухсат берувчи ҳужжатлар тақдим этилади. Жумладан, муҳандислик-коммуникация тизимига тайёр ҳолда улаш бўйича давлат хизматлари кўрсатилиши йўлга қўйилади.

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2015 йил 2 октябрдаги “Тадбиркорлик субъектларини электр ва газ тармоқларига фойдаланишга тайёр ҳолда улаш тартибини жорий этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори билан кичик бизнес вакилларини электр ва газ тармоқларига тайёр ҳолда улаш механизмлари ишлаб чиқилди. Унга мувофиқ, “Ўзбекэнерго” акциядорлик жамияти ҳамда “Ўзтрансгаз” акциядорлик компаниялари тизимидаги корхоналарда муайян ишлар амалга оширилмоқда.

– 2016 йил 1 январдан тадбиркорнинг архитектура, лойиҳалаш ва газ таъминоти идораларига бориб, тегишли ҳужжатларни шахсан ўзи тақдим этишига эҳтиёж қолмайди, – дейди “Ўзтрансгаз” акциядорлик компанияси бошқарма бошлиғи Эркабой Алиев. – Қарорга мувофиқ техник шартларни олишдан бошлаб фойдаланишга тайёр ҳолда газ тармоқларига улашгача бўлган барча жараёнлар газ таъминоти ташкилотлари томонидан бажарилади.

Тадбиркорлик субъектларини газ тармоқларига фойдаланишга тайёр ҳолда улаш тартиби тўғрисидаги низомга кўра, мазкур жараён фойдаланишга тайёр ҳолда газлаштириш бўйича шартнома тузиш, техник шартлар ва газлаштириш лойиҳасини ишлаб чиқиб, ваколатли органлар билан келишиш, қурилиш-монтаж ишларини амалга ошириш, газни ҳисобга олиш ускунасини ўрнатиш, ишга тушириш-созлаш ва режим-созлаш ишларини бажариш ҳамда газ етказиб бериш бўйича шартнома тузиш сингари босқичлардан иборат бўлади.

Тадбиркорлик субъектлари газ тармоғига уланиш юзасидан “бир дарча” марказларига ариза билан мурожаат қилади. Аризага техник шартларни олиш учун тадбиркорнинг газдан фойдаланадиган ускунасини характерловчи маълумотлар илова қилинади. Бунда тадбиркорлик субъектидан ортиқча ҳужжатларни талаб қилишга йўл қўйилмайди.

Ариза қабул қилинган куннинг ўзидаёқ тегишли ҳужжатлар илова қилинган ҳолда газ таъминоти ташкилотига юборилади. Газ таъминоти ташкилоти 5 кун мобайнида тадбиркорлик субъектининг газдан фойдаланиш ускунасини газ тармоқларига улашнинг техник имкониятини жойига бориб ўрганиб, “бир дарча” марказига тадбиркорлик субъекти номига расмийлаштирилган газлаштириш шартномасини беради.

Шартнома тузилгандан кейин тадбиркорлик субъекти газ таъминоти ташкилотига аванс тўловини ўтказади. Тўлов амалга оширилгандан 10 кун давомида газ таъминоти ташкилоти техник шартлар асосида газлаштириш лойиҳасини тайёрлаб, келишиш учун туман ёки шаҳар архитектура ва қурилиш бўлимига юборади.

Архитектура ва қурилиш бўлими газлаштириш лойиҳаси тушган кундан бошлаб узоғи билан 5 кунда уни келишади. Аниқ рад этиш сабаблари бўлганда уларни кўрсатган ҳолда “бир дарча” марказига юборади. Газлаштириш ташкилоти рад этиш сабабларини ўрганган ҳолда уларни бартараф этади ва лойиҳани ваколатли органлар томонидан такроран кўриб чиқиш учун юборади.

Лойиҳа келишилгандан кейин газ таъминоти ташкилоти қурилиш-монтаж ишларини бажариб, газни ҳисобга олиш ускунасини ўрнатади. Шундан сўнг 5 кун мобайнида ишга тушириш-созлаш ва режим-созлаш ишлари амалга оширилади.

Қабул қилиш ишлари тугаллангандан кейин газ таъминоти ташкилоти тадбиркорлик субъектига техник шартлар, газлаштириш лойиҳаси, газни ҳисобга олиш ускунасини текшириш ва пломбалаш далолатномаси, қурилиш-монтаж ва ишга тушириш-созлаш ҳужжатлари ҳамда газ етказиб бериш юзасидан шартномани бир нусхадан беради.

Таъкидлаш керакки, тадбиркор лойиҳалаш, қурилиш-монтаж, ишга тушириш-созлаш ва режим-созлаш ишларини амалга ошириш бўйича ихтисослаштирилган ташкилотларни субпудрат асосида жалб этиш ҳуқуқига эга.

Газ тармоқларига тайёр ҳолда улаш тартиби лойиҳа-смета ҳужжатларида ташқи газ тармоқларини қуриш ва реконструкция қилиш ишлари амалга оширилиши кўзда тутилган объектларга татбиқ этилмайди. Ғишт, алебастр, гипс, оҳак ва шу турдаги бошқа хавфли ишлаб чиқариш объектларини газлаштиришга ҳам янги тартиб жорий қилинмайди.

Ҳозирги кунда “Ўзтрансгаз” акциядорлик компанияси томонидан Хусусийлаштириш, монополиядан чиқариш ва рақобатни ривожлантириш давлат қўмитаси, “Давархитектқурилиш” қўмитаси ва Адлия вазирлиги билан биргаликда тадбиркорлик субъектларини газ тармоқларига фойдаланишга тайёр ҳолда улаш бўйича шартномалар намунасини ишлаб чиқиш устида иш олиб борилмоқда.

Адлия вазирлиги, Савдо-саноат палатаси билан ҳамкорликда газ таъминоти корхоналари, “бир дарча” марказлари ҳамда тадбиркорлар иштирокида янги тартибнинг мазмун-моҳияти, ишлаш механизмлари тўғрисида ўқув семинарлари ташкил этилмоқда.

Мухтасар айтганда, “бир дарча” марказлари фаолиятининг самарали ташкил қилинишига қаратилган мазкур саъй-ҳаракатлар кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик вакилларининг давлат хизматларидан фойдаланишини янада соддалаштириш баробарида давлат ташкилотларининг очиқлигини таъминлашда муҳим босқич бўлиб хизмат қилади.