АҚШ сиёсий шарҳловчилари Жо Байден якшанба куни президентликка номзодини қайтариб олиши мумкинлигини тахмин қилмоқда.

Рейтер  агентлиги хабар беришича, мамлакат сенатидаги демократлар етакчиси Чак Шумер Байденни президентлик пойгасидан чиқишга чақирган. Бугун бўлиб ўтган йиғилишда сенатор амалдаги давлат раҳбарига қайта сайланиш кампаниясини тўхтатса, мамлакат ва демократик партия учун яхши бўлишини таъкидлаган.

“ABC News” Шумер Байден билан Делавер штати Рехобот-Бич шаҳрида учрашганини ёзган. Демократлар етакчиси учрашув мазмунини “яхши” баҳолаган. Тармоқ маълумотига кўра, мулоқотдан сўнг Шумер Вакиллар палатасидаги озчилик раҳбари Ҳаким Жеффрис билан бирга Демократик партиядан номзод кўрсатиш жараёнини кўчиришни сўраган.

Республикачи рақиби Дональд Трамп билан мунозарали дебатдан кейин Байденни пойгадан чиқишга чақираётганлар кўпаймоқда. Назарий жиҳатдан партия август ойида бўлиб ўтадиган қурултойда шундай имкониятга эга, бироқ амалда ғалаба қозонган номзоднинг ўзи сайловда иштирок этишдан бош тортмаса, уни пойгадан четлаштириш қийин кечади. Қолаверса, Байден ўзидан яхшироқ номзод йўқлигини иддао қилиб, пойгада қолиш ва охиригача бориш ниятидалигини такрорлаб келмоқда.

Байден пойгадан чиқса, унинг ўрнига ким номзодини илгари суради? Қайси сиёсатчининг имконияти яхшироқ ва сайловчилар кимга кўпроқ овоз бериши мумкин? Ҳозир нафақат демократлар ёки республикачилар, балки бутун Америка жамоатчилиги ушбу саволларга жавоб изламоқда. Букмекерлар эса бу масалани ўз услубида “ҳал этиш”ни бошлаб юборган.

Айни пайт Демократик партиядан давлат раҳбарлигига номзод сифатида Америкадаги иккинчи шахс – вице-президент Камала Харрис кўрсатилиш ҳақиқатга яқин, деб қаралмоқда.

– Вице-президент Камала Харрис 2024 йилги сайловда Демократик партиядан президентликка номзодлик учун фаворит, – деб ёзган “Newsweek” нашри  “Polymarket” ва “PredictIt” йирик букмекерлик онлайн-сервисларига таяниб.

“Polymarket” маълумоти партия номинациясида ғалаба қозониш имконияти  Харрисда 45, Байденда эса 40 фоизлигини кўрсатган. Собиқ биринчи хоним Мишель Обаманинг имконияти эса  бор-йўғи 3 фоизга баҳоланмоқда. “PredictIt” букмекерлик хизматида Харрис номзод сифатида кўрсатилишига тикилган бир гаровнинг ўртача нархи 49 центни, Байден номзоди учун эса 37 центни ташкил этган. Мичиган губернатори Гретчен Уитмер ва Калифорния губернатори Гэвин Ньюсомга тикилган гаровлар мос равишда 8 ва 7 центни кўрсатган. Яъни, бошқа даъвогарларнинг имконияти сезиларли даражада паст.

Бошқа бир неча етакчи букмекерлик идоралари ҳам Харриснинг бу йилги президентлик сайловида иштирок этиш имконияти Байденга қараганда кўпроқ, демоқда. Байденнинг Трамп билан телебаҳсдаги ўта жиддий мағлубиятига нисбатан ички танқид кучайиб бораётган бир пайтда америкалик сиёсатчи ва журналистлар Харрис Жонинг ўрнини босиши мумкин, деб ҳисобламоқда.

Хуллас, дебатдаги омадсизлик демократлар лагерида амалдаги етакчининг кучига шубҳа билан қарайдиганлар кўпайишига сабаб бўлди. Қолаверса, уюштирилган суиқасд республикачи Трампнинг сайловчиларни оғдириш имкониятини ошириб юборди. Демак, бу воқеа ҳам демократларнинг Байден борасида иккиланишини кучайтирди. Айни масаладаги матбуот хабарлари –  турли танқидий фикрлар, ҳадеб кексалиги эслатилаётган пичинглар Жо Байденни гап-сўзга нисбатан таъсирчан қилиб қўймоқда.

– АҚШ Президенти Жо Байден президентлик пойгасидан чиқиш эҳтимоли муҳокамасига жуда таъсирчан бўлиб қолди, – деб хабар тарқатди CNN телеканали ўзини таништирмаган демократлар партияси маслаҳатчисига таяниб.

Устига-устак, демократлар орасида саросима кучайганидан фойдаланаётган Трамп “отни қамчилаш”, яъни ҳар бир чиқишида Байден шаънини ерга уришга  қизғин киришган.

Сўнгги хабарларга қараганда, амалдаги Президент коронавирус билан хасталанган. Гарчи, касаллик енгил кўринишда кечаётган бўлса-да, ушбу хабарнинг ўзи ҳам Байденнинг имконияти янада тушиб кетиши, ҳақиқатан якшанба куни у пойгани тарк этишини эълон қилишига етарли асос бўлиши мумкин.

Саидмурод Раҳимов,

ЎзА