-

Абдулла Орипов
ОНА ТИЛИМ

Минг йилларким булбул каломи
Ўзгармайди, яхлит ҳамиша.
Аммо шўрлик тўтининг ҳоли
Ўзгаларга тақлид ҳамиша.

Она тилим, сен борсан, шаксиз,
Булбул куйин шеърга соламан.
Сен йўқолган кунинг, шубҳасиз,
Мен ҳам тўти бўлиб қоламан!

Эркин Воҳидов
ОНА ТИЛИМ ЎЛМАЙДИ
 

Нотиқ деди:
«Тақдир шул,
Бу жаҳоний ирода.
Тиллар йўқолур буткул,
Бир тил қолур дунёда».

«Эй воиз, пастга тушгин,
Бу гап чиқди қаердан!»
Навоий билан Пушкин
Туриб келди қабрдан.

Ким дарғазаб, 
Ким ҳайрон,
Чиқиб келдилар қатор:
Данте, Шиллер ва Байрон,
Фирдавсий, Бальзак, Тагор.

«Ваъзингни қўй, биродар,
Сен айтганинг бўлмайди».
Барча деди баробар:
«Она тилим ўлмайди».

– Ҳей, бу қандай ақида! –
Қўлида табаррук жом,
Гўзал форсий ҳақида
Рубоий айтди Хайём.

Эҳтиросли, оташдил
Беранже сўрди нолон:
– Наҳотки, фаранги тил
Йўқолгуси бир замон!

Неруда, Лорка турди
Сервантеснинг ёнига:
– Ким қасд этиб тиғ урди
Она тилим жонига!

Фузулий ёнди:
– Озар
Тили гулдек сўлмайди.
Барча деди баробар:
«Она тилим ўлмайди».

Камалакдек ранго-ранг
Бўлсин деб санъат, тиллар,
Асрларча қилдик жанг,
Армон қилдик минг йиллар.

Беқадр бўлса, наҳот,
Тиллардаги тароват!
Йўқолди бу кун, ҳайҳот,
Қабрларда ҳаловат!

«Фауст» ёнди гуриллаб,
«Хамса» ўтга туташди.
Бир садо жаҳон бўйлаб
Таралди, тоғлар ошди.

Бу садо янграр ҳамон,
Сира адо бўлмайди.
Олам айтар:
Ҳеч қачон
Она тилим ўлмайди!

Мукаррама Муродова

ОНА ТИЛИМ

Онаси бетоблангач, Уни илк бор ўйлаган,

Жон фидо қилишга шай турган фарзанд мисоли —

Ёниб, она тилини авж пардада куйлаган —

Шоирлардек, мен сени алқамагандим ҳали…

Ёниб ёза олмаган армоним, она тилим!

Мангулик йўлларида сарбоним — она тилим!

Таърифга сиғмас дедим, чунки сен — ҳаёт тузи,

Халқ жигари асрлаб поклаган тоза қонсан.

Куйлаш эмас кўринди, чунки сен — менинг ўзим,

Сен — ўтмишим, ҳаётим, истиқболим, имонсан.

Қалбим ҳосилин йиққан хирмоним, она тилим!

Мангулик йўлларида сарбоним — она тилим!

Шонли йўлинг шархламоқ ортиқчадир, ёқсалар,

Самандарлар мисоли боқий ғолиб қолгансан.

Бўғмоқчи бўлиб келган тиллар шохин қайириб,

Гавҳарларин қўйнингга аста солиб олгансан.

Тош остида етилган маржоним, она тилим!

Мангулик йўлларида сарбоним — она тилим!

Дунёда тиллар кўпдир, ҳаммаси ҳам сержаранг,

Ёлғизим, сен улардан устун демасман зинҳор.

Балки шундан, кўнглимга шубҳа сола — бошлар жанг:

Оламда лотин тили янглиғ ўлган тиллар бор!

Бўлай оби ҳаётинг, дармонинг, она тилим!

Жон олиб жон беришдан дархоним — она тилим!

Не қуйма тафаккурлар, не олим, закий зотлар

Излаб топа олмади чашми ибтидоингни.

Ишонгум: ҳеч қандайин ЭҲМу роботлар

Тополмагай лимиту сарҳад, интиҳоингни.

Собит ишонч, беписанд карвоним, она тилим!

Мангулик йўлларида сарбоним— она тилим!

Ёрга севгисин ҳатто ажнабий тилда айтган

Валадлардан Навоий, Бобур чеккан изтироб.

Кун келиб чин Қомусим зарҳал ила битилгай,

Она тилда ёзилгай Қарор, ҳужжат деган боб.

Қонунда қўриқланган қўрғоним, она тилим!

Мангулик йўлларида сарбоним — она тилим!

Ғурур билан, баралла мадҳ айласам ҳаққим бор.

Бурчлимиз қадринг байроқ айлашга шеъримизда.

Ўттиз милён ўзбекка тақдирсан, рағбат, афкор,

Сен қувват манбаисан бахтимиз, шўримизда.

Шеърият минбаридан Фармоним — она тилим!

Мангулик йўлларида сарбоним — она тилим!

(1985 йил)