Уруғни қаерга экканингизни эсдан чиқариб қўйсангиз, аниқки, тез кунда ёмғир уни қаерга қадаганингиз хабарини беради. Шунинг учун қаерда бўлса ҳам, яхшилик уруғини экаверинг.

Айни қиш чилласи. Кичик ўғлимни ёнимга олиб, онамнинг  тонгда кетарсан, кеч бўлганда юрма, дея жаврашига қулоқ тутмай Тошкентга йўл олдим. Аёллигимга бориб, машина ёнилғиси чамасини ололмадим шекилли, катта дала ўртасида тўхтаб қолдик. Юрагим увишди. Менга саросимада термулиб турган ўғлимдан кўзимни олиб қочдим. Вақт алламаҳал бўлган, атрофда ҳеч зот кўринмайди. Юрагимни ваҳима қоплай бошлаганини боламга сездирмасликка уринаман.

"Ойижон, бирор ўткинчи машинани тўхтатиб ёрдам сўрай қолайлик", деди ўғлим. Ярим тун, кўча жуда совуқ. Бу маҳалда болани машинадан пастга туширгим келмади. Машинадан секин тушиб, атрофга алангладим. Яккам-дуккам машиналар ўтиб турибди, бирортаси тўхтай демайди. Бўғзимга йиғи тиқилди. Ўзимни койийман ичимда. Ўзингдан катталарни гапига қулоқ тутмасликнинг оқибати шунақа бўлади...

Ғизиллаб ўтиб кетган машина нарироққа бориб тўхтади ва ортга қайта бошлади. Ҳам қўрқув, ҳам умид аралаш қараб турдим. "Нима бўлди, бирор муаммо борми", дея бизга яқинлашган ҳайдовчига вазиятни тушунтирдим.

Шу атрофдан ёнилғи топиб келишга ваъда бериб кетган ҳайдовчидан ҳадеганда дарак бўлавермади. Умидимни уздим ва яна машинадан тушиб узоқ-узоқлардан липиллаб кўриниб турган чироқларга термулдим.

Бизга яқин келганда секинлашган автомобилни таниб кўнглим ёришди. Машинамиз ўт олгач, нотаниш ҳайдовчи бизга ортидан юришимизни тайинлади. Айтишича, биз йўлдан адашиб айланма йўл қолиб, ички йўллардан юрганмиз. Ҳайдовчи биздан олдинда йўл бошлади ва анча жойгача йўл кўрсатиб келди. Тўғри йўлга тушганимиздан сўнг пойтахт томон манзилни тушунтирди.

Хайрлашаётиб, миннатдорчилик билдирдим, овворагарчилик учун узр сўрадим.

– Йўл ҳақларидан бири адашган йўловчига йўл кўрсатишдир, – дейди нотаниш халоскоримиз. – Йўлда борадиган жойини топа олмай, ёрдамга муҳтож бўлиб юрган кишилар тез-тез учрайди. Уларга йўл кўрсатиб қўйиш бошқаларнинг бурчидир.

Бир нотаниш яхши инсоннинг шарофати билан мушкулимиз осон бўлди. Омон-эсон манзилимизга етиб келдик. Бу яхшиликни узоқ вақт ўйлаб, нотаниш ҳайдовчи ҳаққига дуода юрдим.

Ёши етмишдан ошган дадам ҳар йил баҳор келиши билан қишлоқдаги ҳовлимизга вақт ажратади. Нафақат ҳовли, балки кўча юзини тўлдириб турли дарахт экишга тушади. Қишлоқ жой – сув муаммо. Дарахтларнинг бири кўкарса, учтаси қурийди. Шунда ҳам ўз мақсадидан қайтмайди.

“Мендан кейин боғ қолсин. Ўзингиз яхши кўрган нарсани бошқаларга ҳам илининг. Бу дарахтларнинг меваларидан фарзандларим, набираларим ва кўча-куйдан ўткинчилар ҳам  баҳраманд бўлишсин”, дейди дадам. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизлардан бирортангиз ўзи яхши кўрган нарсасини биродарига раво кўрмагунча мўмин бўла олмайди”, деганлар.

Ёшим улғайди. Кимларга қандай яхшилигим ўтганининг аниқ ҳисобини билмайман. Тайинли амалларим йўқдир. Аммо яхшилик қилган, яхшиликка эришишини биламан. Бу дунё шундай, ҳисобли дунё.

Ойларнинг султони, эзгулик ва яхшилик айёми моҳи Рамазон ҳам охирлади. Рамазонда қилинган савобли ишларнинг ажр-савоби кўпайтириб берилади, дейишади. Бу ойда қилинадиган фазилатли амаллар жуда ҳам кўп. Муҳтожларга ёрдам қўлини чўзиш, етимлар бошини силаб, кексалар ҳолидан хабар олиш инсоний фазилатларимиз ҳисобланади. Зеро, жаннат яхшилик қилувчиларга муштоқ. 

Муҳайё Тошқораева, ЎзА

Ўзбек
Chinese
Turkish
Tajik
Kyrgyz
Turkmen
Japanese
Arabic
English
French
Spanish
Русский
German
Ўзбек
Oʻzbek
Қазақ
Яхшилик уруғини экаверинг

Уруғни қаерга экканингизни эсдан чиқариб қўйсангиз, аниқки, тез кунда ёмғир уни қаерга қадаганингиз хабарини беради. Шунинг учун қаерда бўлса ҳам, яхшилик уруғини экаверинг.

Айни қиш чилласи. Кичик ўғлимни ёнимга олиб, онамнинг  тонгда кетарсан, кеч бўлганда юрма, дея жаврашига қулоқ тутмай Тошкентга йўл олдим. Аёллигимга бориб, машина ёнилғиси чамасини ололмадим шекилли, катта дала ўртасида тўхтаб қолдик. Юрагим увишди. Менга саросимада термулиб турган ўғлимдан кўзимни олиб қочдим. Вақт алламаҳал бўлган, атрофда ҳеч зот кўринмайди. Юрагимни ваҳима қоплай бошлаганини боламга сездирмасликка уринаман.

"Ойижон, бирор ўткинчи машинани тўхтатиб ёрдам сўрай қолайлик", деди ўғлим. Ярим тун, кўча жуда совуқ. Бу маҳалда болани машинадан пастга туширгим келмади. Машинадан секин тушиб, атрофга алангладим. Яккам-дуккам машиналар ўтиб турибди, бирортаси тўхтай демайди. Бўғзимга йиғи тиқилди. Ўзимни койийман ичимда. Ўзингдан катталарни гапига қулоқ тутмасликнинг оқибати шунақа бўлади...

Ғизиллаб ўтиб кетган машина нарироққа бориб тўхтади ва ортга қайта бошлади. Ҳам қўрқув, ҳам умид аралаш қараб турдим. "Нима бўлди, бирор муаммо борми", дея бизга яқинлашган ҳайдовчига вазиятни тушунтирдим.

Шу атрофдан ёнилғи топиб келишга ваъда бериб кетган ҳайдовчидан ҳадеганда дарак бўлавермади. Умидимни уздим ва яна машинадан тушиб узоқ-узоқлардан липиллаб кўриниб турган чироқларга термулдим.

Бизга яқин келганда секинлашган автомобилни таниб кўнглим ёришди. Машинамиз ўт олгач, нотаниш ҳайдовчи бизга ортидан юришимизни тайинлади. Айтишича, биз йўлдан адашиб айланма йўл қолиб, ички йўллардан юрганмиз. Ҳайдовчи биздан олдинда йўл бошлади ва анча жойгача йўл кўрсатиб келди. Тўғри йўлга тушганимиздан сўнг пойтахт томон манзилни тушунтирди.

Хайрлашаётиб, миннатдорчилик билдирдим, овворагарчилик учун узр сўрадим.

– Йўл ҳақларидан бири адашган йўловчига йўл кўрсатишдир, – дейди нотаниш халоскоримиз. – Йўлда борадиган жойини топа олмай, ёрдамга муҳтож бўлиб юрган кишилар тез-тез учрайди. Уларга йўл кўрсатиб қўйиш бошқаларнинг бурчидир.

Бир нотаниш яхши инсоннинг шарофати билан мушкулимиз осон бўлди. Омон-эсон манзилимизга етиб келдик. Бу яхшиликни узоқ вақт ўйлаб, нотаниш ҳайдовчи ҳаққига дуода юрдим.

Ёши етмишдан ошган дадам ҳар йил баҳор келиши билан қишлоқдаги ҳовлимизга вақт ажратади. Нафақат ҳовли, балки кўча юзини тўлдириб турли дарахт экишга тушади. Қишлоқ жой – сув муаммо. Дарахтларнинг бири кўкарса, учтаси қурийди. Шунда ҳам ўз мақсадидан қайтмайди.

“Мендан кейин боғ қолсин. Ўзингиз яхши кўрган нарсани бошқаларга ҳам илининг. Бу дарахтларнинг меваларидан фарзандларим, набираларим ва кўча-куйдан ўткинчилар ҳам  баҳраманд бўлишсин”, дейди дадам. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизлардан бирортангиз ўзи яхши кўрган нарсасини биродарига раво кўрмагунча мўмин бўла олмайди”, деганлар.

Ёшим улғайди. Кимларга қандай яхшилигим ўтганининг аниқ ҳисобини билмайман. Тайинли амалларим йўқдир. Аммо яхшилик қилган, яхшиликка эришишини биламан. Бу дунё шундай, ҳисобли дунё.

Ойларнинг султони, эзгулик ва яхшилик айёми моҳи Рамазон ҳам охирлади. Рамазонда қилинган савобли ишларнинг ажр-савоби кўпайтириб берилади, дейишади. Бу ойда қилинадиган фазилатли амаллар жуда ҳам кўп. Муҳтожларга ёрдам қўлини чўзиш, етимлар бошини силаб, кексалар ҳолидан хабар олиш инсоний фазилатларимиз ҳисобланади. Зеро, жаннат яхшилик қилувчиларга муштоқ. 

Муҳайё Тошқораева, ЎзА