Гулистон давлат университетида USAID(АҚШ Халқаро тараққиёт агентлиги)нинг "Туберкулёздан холи Ўзбекистон" лойиҳаси ходими ва шу лойиҳанинг мультидисциплинар тиббий жамоаси томонидан "Туберкулёз касаллиги, унинг олдини олиш, даволаш, профилактикаси, камситиш (дискриминация) ва гендер тенглик" мавзусида ўтказилган ўқув-семинарда эса халқ тилида "ўпка сили" дея айтилувчи туберкулёз касаллиги, унинг олдини олиш борасида юртимизда олиб борилаётган ишлар, йўтал, ҳолсизлик, тез чарчаш, иштаҳанинг ёмонлашуви, озғинлик, сержаҳллик, меҳнат фаолиятининг сусайиши каби туберкулёз интоксикациясининг эрта белгилари тўғрисида сўз юритилиб, бу турдаги касалликларни эрта босқичларда аниқламаслик оқибатида келиб чиқиши мумкин бўлган хавотирли ҳолатлар тўғрисида университет талаба ва ўқитувчиларига маълумот берилди.

–Туберкулёз, яъни "ўпка сили" даъвоси йўқ касалликлар сирасига кирса керак, дея ўйлардим,–дейди университетнинг биология таълим йўналиши 1-босқич талабаси Малика Анварова.–Мутахассислар маълумотидан сўнг билдимки, йўқ, ундай эмас, даволаса бўладиган, наслдан наслга ўтмайдиган касалликлар сирасига кираркан. Асосийси, ўтказилган ўқув-семинарда мутахассислар томонидан туберкулёз касаллиги, унинг олдини олиш, профилактикаси бўйича берилган маълумотлар биз талабалар учун ниҳоятда фойдали бўлди.

Сўнгги йилларда юртимизда туберкулёз касаллиги, уни даволаш, профилактикаси бўйича олиб борилган саъй- ҳаракатлар натижасида туберкулёз билан касалланиш кўрсаткичи 2010 йилга нисбатан 43 фоизга, ўлим кўрсаткичи эса 84 фоизга камайтирилишига эришилди. Даволаш самарадорлиги 91,2 фоизга етказилгани ўқув-семинар давомида таъкидланди.

[gallery-20609]

–Ҳозир туберкулёз касаллигини даволаш, олдини олиш, профилактикаси бўйича қулай муҳит яратилган. Давлатимиз раҳбарининг ташаббуси билан касалликни эрта босқичларда аниқлаш, ташхислаш мақсадида замонавий тиббий аппаратлар, жиҳозлар қаторида "Ўпка саломатлиги" кўчма мобиль бригадалари ташкил этилган. Энг асосийси, бу борадаги тиббий кўриклар мутлақо бепул. Бу эса, юртимизда туберкулёз касаллиги билан касалланиш кўрсаткичини камайтириш, касалликларни эрта босқичларда даволашда муҳим ўрин тутяпти,–дейди USAIDнинг "Туберкулёздан холи Ўзбекистон" лойиҳаси мутахассиси, тиббиёт фанлари номзоди Малик Утешев.–Мисол учун айтганда, туберкулёз касаллиги, унга ташхис қуйиш учун олдинлари 3-4 ойлаб вақт талаб этилган бўлса, бугунги кунда бу касалликка геннинг молекуляр усули орқали бор-йўғи 70 дақиқа ичида аниқ ташхис қўйилмоқда.

Тез ва аниқ ташхис касалликдан эрта босқичларда қутулиш имконини беради. Аммо касалликка чалинган, ўз вақтида даволанмаган, шифокорлар кўрсатмасига амал қилмаган беморлардагина асорат қолиши мумкин. Лекин бу бемор бемор яқинлари учун "тамға" бўлишига сабаб бўлолмайди. 

Ўқув-семинарда туберкулёз касаллиги, касалликка чалинганларни камситишга йўл қўймаслик каби кўплаб масалаларда фикр юритилиб, талабаларнинг саволларига мультидисциплинар тиббий жамоанинг тиббиёт ходимлари ва психологи томонидан атрофлича жавоб берилди.

Ғулом Примов, ЎзА мухбири

English
Chinese
Turkish
Tajik
Kyrgyz
Turkmen
Japanese
Arabic
English
French
Spanish
Русский
German
Ўзбек
Oʻzbek
Қазақ
Туберкулёз қандай касаллик?

Гулистон давлат университетида USAID(АҚШ Халқаро тараққиёт агентлиги)нинг "Туберкулёздан холи Ўзбекистон" лойиҳаси ходими ва шу лойиҳанинг мультидисциплинар тиббий жамоаси томонидан "Туберкулёз касаллиги, унинг олдини олиш, даволаш, профилактикаси, камситиш (дискриминация) ва гендер тенглик" мавзусида ўтказилган ўқув-семинарда эса халқ тилида "ўпка сили" дея айтилувчи туберкулёз касаллиги, унинг олдини олиш борасида юртимизда олиб борилаётган ишлар, йўтал, ҳолсизлик, тез чарчаш, иштаҳанинг ёмонлашуви, озғинлик, сержаҳллик, меҳнат фаолиятининг сусайиши каби туберкулёз интоксикациясининг эрта белгилари тўғрисида сўз юритилиб, бу турдаги касалликларни эрта босқичларда аниқламаслик оқибатида келиб чиқиши мумкин бўлган хавотирли ҳолатлар тўғрисида университет талаба ва ўқитувчиларига маълумот берилди.

–Туберкулёз, яъни "ўпка сили" даъвоси йўқ касалликлар сирасига кирса керак, дея ўйлардим,–дейди университетнинг биология таълим йўналиши 1-босқич талабаси Малика Анварова.–Мутахассислар маълумотидан сўнг билдимки, йўқ, ундай эмас, даволаса бўладиган, наслдан наслга ўтмайдиган касалликлар сирасига кираркан. Асосийси, ўтказилган ўқув-семинарда мутахассислар томонидан туберкулёз касаллиги, унинг олдини олиш, профилактикаси бўйича берилган маълумотлар биз талабалар учун ниҳоятда фойдали бўлди.

Сўнгги йилларда юртимизда туберкулёз касаллиги, уни даволаш, профилактикаси бўйича олиб борилган саъй- ҳаракатлар натижасида туберкулёз билан касалланиш кўрсаткичи 2010 йилга нисбатан 43 фоизга, ўлим кўрсаткичи эса 84 фоизга камайтирилишига эришилди. Даволаш самарадорлиги 91,2 фоизга етказилгани ўқув-семинар давомида таъкидланди.

[gallery-20609]

–Ҳозир туберкулёз касаллигини даволаш, олдини олиш, профилактикаси бўйича қулай муҳит яратилган. Давлатимиз раҳбарининг ташаббуси билан касалликни эрта босқичларда аниқлаш, ташхислаш мақсадида замонавий тиббий аппаратлар, жиҳозлар қаторида "Ўпка саломатлиги" кўчма мобиль бригадалари ташкил этилган. Энг асосийси, бу борадаги тиббий кўриклар мутлақо бепул. Бу эса, юртимизда туберкулёз касаллиги билан касалланиш кўрсаткичини камайтириш, касалликларни эрта босқичларда даволашда муҳим ўрин тутяпти,–дейди USAIDнинг "Туберкулёздан холи Ўзбекистон" лойиҳаси мутахассиси, тиббиёт фанлари номзоди Малик Утешев.–Мисол учун айтганда, туберкулёз касаллиги, унга ташхис қуйиш учун олдинлари 3-4 ойлаб вақт талаб этилган бўлса, бугунги кунда бу касалликка геннинг молекуляр усули орқали бор-йўғи 70 дақиқа ичида аниқ ташхис қўйилмоқда.

Тез ва аниқ ташхис касалликдан эрта босқичларда қутулиш имконини беради. Аммо касалликка чалинган, ўз вақтида даволанмаган, шифокорлар кўрсатмасига амал қилмаган беморлардагина асорат қолиши мумкин. Лекин бу бемор бемор яқинлари учун "тамға" бўлишига сабаб бўлолмайди. 

Ўқув-семинарда туберкулёз касаллиги, касалликка чалинганларни камситишга йўл қўймаслик каби кўплаб масалаларда фикр юритилиб, талабаларнинг саволларига мультидисциплинар тиббий жамоанинг тиббиёт ходимлари ва психологи томонидан атрофлича жавоб берилди.

Ғулом Примов, ЎзА мухбири