Муносабат

2025 йил Марказий Осиё ва хусусан, Ўзбекистон учун халқаро сиёсий майдонда муҳим бурилиш нуқтаси бўлди. Сабаби, илк бор Парламентлараро Иттифоқ ассамблеяси каби нуфузли анжуман ушбу минтақада, аниқроғи, Тошкент шаҳрида бўлиб ўтади. Бу нафақат Ўзбекистоннинг халқаро нуфузини янада оширишда, балки минтақанинг глобал сиёсий жараёнларга интеграциялашувида ҳам муҳим қадам ҳисобланади.

Қолаверса, жаҳон парламентларининг энг нуфузли ташкилоти бўлмиш Парламентлараро Иттифоқ ассамблеясининг Ўзбекистонда ўтиши миллий парламентимиз Олий Мажлиснинг халқаро обрўси тобора ортиб бораётгани ҳамда ўзбек парламент дипломатияси амалий ҳаракатга айланганини кўрсатмоқда. Шунингдек, қонун ижодкорлиги, парламент назорати ва шу каби йўналишлардаги миллий тажрибамиз дунё ҳамжамияти, хориж парламентлари ва жамоатчилиги томонидан кенг эътироф этилаётганлигидан далолатдир.

Бугунги кунда Ўзбекистоннинг Парламентлараро Иттифоқ, МДҲ Парламентлараро ассамблеяси, ЕХҲТ Парламент ассамблеяси ҳамда Туркий тилли давлатлар Парламент ассамблеяси билан алоҳида амалий ҳамкорлиги янги босқичга кўтарилмоқда.

Хусусан, Ўзбекистон ушбу Парламентлараро Иттифоққа 1992 йилда аъзо бўлган. Ташкилот билан фаол ҳамкорлик 2017 йилда, яъни Ўзбекистон ўз тараққиётида янги босқичга ўтган, изчил ислоҳотларни дадил бошлаган пайтда қайта тикланди. Ўтган қисқа давр ичида миллий парламентаризм ва барқарор ривожланиш соҳасида улкан тажриба тўпланди. Юртимизнинг қатор соҳаларда эришган ютуқлари йирик халқаро ташкилотлар ва хорижий мамлакатлар томонидан алоҳида эътироф этилмоқда.

Шу билан бирга, ассамблеянинг Тошкентда ўтказилиши геосиёсий танлов ва ишонч рамзи ҳамдир. Чунки Парламентлараро Иттифоқнинг юбилей сессияси учун айнан Тошкент танлангани Ўзбекистоннинг халқаро нуфузи ортиб бораётгани, минтақадаги барқарорлик ва ислоҳотларга оид позицияси эътироф этилаётганидан далолат беради. Бу танлов халқаро ҳамжамиятнинг мамлакатда амалга оширилаётган очиқлик, демократлашув ва парламент фаолиятини кучайтиришга доир ислоҳотларни қўллаб-қувватлаётганини кўрсатади.

Миллий парламентимиз бу каби йирик платформани қабул қилиш орқали халқаро миқёсдаги сиёсий субъект сифатида тан олинади. Бу мамлакатнинг ташқи сиёсатдаги ролини мустаҳкамлайди ва янги дипломатик имкониятларни очади. Ассамблея доирасида 180 дан ортиқ мамлакат парламент делегациялари Тошкентга ташриф буюради. Бу икки ва кўп томонлама муносабатларни мустаҳкамлаш, қонунчилик соҳасида тажриба алмашиш ва янги ташаббуслар учун майдон яратади.

Шу ўринда айтиб ўтиш жоизки, янги таҳрирдаги Конституциямиз орқали парламентимиз палаталарининг биргаликдаги ҳамда алоҳида ваколатлари сезиларли даражада кенгайтирилди. Парламентлараро Иттифоқнинг асосий вазифаларидан бири ҳам айнан парламент демократиясини ривожлантириш саналади. Шу боис ушбу ташкилот билан ҳамкорлик алоқаларининг кенгайиши мамлакатимизда амалга оширилаётган ислоҳотларга ҳамоҳангдир. Қолаверса, ассамблея доирасида Ўзбекистондаги сайлов тизими, қонунчилик фаолияти, фуқароларнинг иштироки каби мавзулар муҳокама қилиниши ва халқаро стандартларга мос равишда янада такомиллаштириш юзасидан тавсиялар ишлаб чиқилиши мумкин.

Шунингдек, Ўзбекистоннинг мазкур тадбирга мезбонлик қилиши минтақавий етакчиликни мустаҳкамлашга ҳам хизмат қилади. Шу орқали Тошкент Марказий Осиёнинг дипломатик марказларидан бири сифатида шакллана бошлайди. Ассамблея нафақат сиёсий, балки маданий ва инсон ҳуқуқлари масалаларида ҳам муҳим платформадир. Бу Ўзбекистоннинг ушбу масалалардаги позициясини баён этиш ва халқаро ташаббусларга қўшилиш имконини беради.

Хулоса қилиб айтганда, Парламентлараро Иттифоқнинг 150-юбилей ассамблеяси Тошкентда ўтказилиши бу шунчаки халқаро тадбир эмас. Ўзбекистоннинг янги ташқи сиёсий имижи, парламент дипломатиясидаги муваффақиятлари ва халқаро ҳамжамиятдаги нуфузи мустаҳкамланишининг амалий ифодасидир. Шу боис тадбирнинг самарали ва муваффақиятли ўтиши ҳар бир парламент аъзосига катта масъулият юклайди.

Гулнорахон АБДУВОҲИДОВА,

Ўзбекистон “Адолат” СДП фракцияси аъзоси.

ЎзА