Ўзбекистон автомобиль саноати сўнгги йилларда жадал ривожланиб, ички эҳтиёжни таъминлаш ва экспорт салоҳиятини ошириш йўлида муҳим ютуқларга эришмоқда. Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг дастлабки 7 ойида республикада жами 212 минг 156 дона енгил автомобиль ишлаб чиқарилган. Бу кўрсаткич мамлакат автомобиль саноатининг ўсиш суръати барқарорлигини ва ички бозор талабининг юқорилигини кўрсатади.
Ишлаб чиқарилган автомобиллар русумлар бўйича қуйидагича тақсимланган: Cobalt – 83 минг 167 дона, Damas – 51 минг 587 дона, Tracker– 26 минг 385 дона, Оnix – 18 минг 734 дона, KIA – 14 минг 419 дона, Chery – 4 минг 838 дона, Haval – 4 минг 425 дона, BYD – 8 минг 601 дона ва махсус енгил автомобиллар - 28 минг 951 дона.
Cobalt автомобиллари узоқ йиллардан бери Ўзбекистон бозорида ўз ўрнини мустаҳкамлаб келмоқда. Унинг нисбатан арзонлиги, техник хизмат кўрсатиш қулайлиги ва эҳтиёт қисмларининг мавжудлиги моделни оммабоп сақлаб турибди. 2025 йилнинг дастлабки ярмида ушбу модел умумий ишлаб чиқариш ҳажмининг қарийб ярмини ташкил этади.
Маҳаллий транспорт воситаси сифатида машҳур бўлган Damas автомобиллари кичик бизнес ва шахсий эҳтиёжлар учун қулай транспорт воситаси бўлиб қолмоқда. У ишлаб чиқариш бўйича иккинчи ўринни эгаллаган.
Сўнгги йилларда ишлаб чиқарила бошланган Chevrolet Tracker ва Оnix моделлари замонавий дизайни, хавфсизлик тизимлари ва тежамкор двигатели билан истеъмолчиларнинг эътиборини қозонди. Уларнинг ишлаб чиқариш кўрсаткичлари, айниқса Tracker’ники, бу моделлар келажакда ҳам бозорда мустаҳкам ўрин эгаллашини кўрсатмоқда.
KIA ва Хитой автомобиль гигантлари BYD, Chery ва Haval’нинг маҳаллий ишлаб чиқаришга кириб келиши автомобиль бозоридаги рақобатни кучайтирди. Хусусан, BYD электромобиллар соҳасида фаол илгари сурилмоқда ва 8 мингдан ортиқ автомобиль ишлаб чиқарилган. Бу эса Ўзбекистоннинг электромобиль саноатига қадам қўяётганини билдиради.
Ишлаб чиқариш ҳажмининг ортиши фақатгина бозор талабининг ошганидан далолат бермайди, балки маҳаллийлаштириш даражасининг ортиб бораётганини ҳам кўрсатади. Сўнгги йилларда маҳаллий ишлаб чиқарувчилар автомобилларнинг кўпроқ қисмини ўзида тайёрлашга эътибор қаратмоқда. Бу эса импортга боғлиқликни камайтириб, ишлаб чиқариш таннархини пасайтиришга хизмат қилмоқда.
Ўзбекистонда автомобиль саноати нафақат ички бозорни тўлдириш, балки глобал автомобиль занжирида ўз ўрнига эга бўлиш сари ҳаракат қилмоқда. Рақобатбардош моделлар, хорижий сармоялар, маҳаллийлаштириш жараёнининг жадаллашуви ва электромобиль йўналишидаги стратегик қадамлар ушбу саноатнинг келажагини истиқболли қилади.
Дилдора ДЎСМАТОВА
ЎзА