Ўзбекистонда сўнгги кунларда банк кредит сиёсатида ижобий тенденция кузатилмоқда — микроқарзлар фоиз ставкалари изчил пасайишда давом этмоқда.

Марказий банк маълумотларига кўра, сўнгги 10 иш куни давомида ажратилаётган микроқарзларнинг ўртача фоизи 33,6 фоизгача тушган. Бу июль ойидан бери кузатилган энг паст кўрсаткич ҳисобланади.

Маълумки, сўнгги йилларда микроқарзлар фоизининг юқорилиги аҳоли ва кичик тадбиркорлик учун жиддий молиявий юк бўлиб келаётган эди. Аммо охирги ойларда бу соҳада рағбатлантирувчи ўзгаришлар кузатилмоқда.

Бугунги кунда мамлакатдаги йирик банклар ўз мижозларига рақобатбардош таклифлар тақдим этиш орқали бозордаги фоизлар даражасини пастлатмоқда.

Масалан, ўтган ҳафтада баъзи банклар 20 фоиздан бошлаб микроқарзлар ажратишни йўлга қўйди. Бу кўрсаткич айни пайтда омонат фоизлари 23 фоиз бўлган шароитда жуда ҳам жозибадор таклиф сифатида баҳоланмоқда.

Шу билан бирга, бошқа тижорат банклари ҳам мижозларни жалб этиш мақсадида 20–30 фоиз оралиғидаги микроқарз маҳсулотларини жорий этмоқда.

Автокредитлар соҳасида ҳозирча катта ўзгариш кузатилмаган. Ҳозирги вақтда бу турдаги кредитлар ўртача 24,1 фоиз атрофида ажратилмоқда.

Банклар мутахассислари фикрича, автокредитлар сегментида ҳам рақобат кучайиши натижасида яқин ойларда фоизларнинг маълум даражада пасайиши кутилмоқда.

Бир сўз билан айтганда, бозорда ижобий рақобат муҳити шаклланмоқда. Микроқарзлар фоизининг пасайиши аҳоли даромадларини ошириш, кичик бизнес фаолиятини кенгайтириш ва иқтисодиётда айланма маблағларни кўпайтиришга хизмат қилади.

Мутахассислар таъкидлашича, банклар ўртасидаги соғлом рақобат айнан шундай ижобий натижаларни бермоқда. Қайд этилишича, фоизлар пасайиши — бу молия бозорининг табиий ривожланиш белгиси. Бу ҳолат ҳам банклар, ҳам мижозлар учун ғолиблик ҳолатидир.

Хулоса ўрнида айтганда, мамлакат банк тизимидаги фоиз ставкалари изчил пасайиши иқтисодий фаолликни ошириш, аҳоли учун кредит олиш имкониятларини кенгайтириш ва молиявий барқарорликни мустаҳкамлашда муҳим қадам бўлаётир.

Ш.Маматуропова,

ЎзА