Давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан барпо этилган Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказини муҳим контентлар билан бойитиш борасида олимлар иштирокида қизғин муҳокамалар бўлиб ўтмоқда.
Марказ ахборот хизмати маълумотларига кўра, пойтахтимиздаги Темурийлар тарихи давлат музейида Темурийлар даври маданий меросини ўрганиш масалалари муҳокама қилинди.
Учрашувда Иккинчи Ренессанс даври улуғ Соҳибқирон Амир Темурдан бошланиб, шоҳ ва шоир Заҳириддин Муҳаммад Бобур даврига келиб янада ривожлангани, бу даврда кўплаб тарихий, назарий ва адабий асарлар яратилгани эътироф этилди.
Билдирилган фикрларга кўра, бу асарлар нафақат ўша давр маданиятини, балки умумий туркий цивилизациянинг ривожланишини акс эттиради.
Уларни тадқиқ қилиш ва оммага кенгроқ таништириш муҳим вазифалардан бири ҳисобланади.
– Юртимизда қад ростлаётган муҳташам Ислом цивилизацияси маркази ўз номи билан ҳам бутун тарихни ифода этади, – деди Ўзбекистон Фанлар академияси Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти етакчи илмий ходими Буробия Ражабова. – Марказ ислом маърифати, фалсафаси ва исломда ўтган буюк мутафаккирларимиз ҳақида маълумот беради. Марказда ҳар бир давр ўзига хос тарзда тасниф қилинган. Иккинчи Ренессанс, бу демак, соҳибқирон Амир Темурдан бошланади, шоҳ ва шоир Заҳириддин Муҳаммад Бобур даврини ҳам қамраб олади.
Бу борада Бобурнинг таъбири билан айтадиган бўлсак, 140 йилга яқин Самарқандда ва Ҳиротда тахт бошқарган Темурийлар даврида ислом маърифати, маданиятининг юксалиши, пайдо бўлган адабий ва маданий мактаблар каби жиҳатлар айни шу бўлимда ёритилади.
Бу давр Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази доирасида ўрганилиши Иккинчи Ренессанс манбаларини яна илмий истеъмолга олиб киради. Шу даврга ҳисса қўшган шоир ва адибларни тарихчилар қайта кашф қилишади. Иккинчи Ренессанс даври ўттизга яқин лойиҳани ўз ичига олади. Амир Темур ҳукмронлигидан бошланиб, ҳукмдорлар даври тўртга бўлинади.
Соҳибқирон Амир Темур даврида бошланган цивилизация Заҳириддин Муҳаммад Бобур давридаги ўзгаришларни қамраб олади.
Мазкур лойиҳа устида ишлаш олимлар, тарихчилардан кўплаб фактологик жараёнларни талаб қилади. Яъни, пухта тайёрланаётган ишлар натижасида муҳташам экспозиция шакллантирилади ва бу жараён ўзига яраша катта меҳнатни ҳам талаб қилади. Хусусан, юртимизда ҳамда хорижда ҳам бу йўналишда илмий ишлар олиб борилади.
Н.Усмонова, ЎзА