Ватанимиз тарихидаги 27 март санаси билан боғлиқ айрим воқеалар баёни.

1187 йил (бундан 838 йил олдин) – Хоразмшоҳ Такаш Эроннинг шимоли-шарқий қисмидаги Нишопур шаҳрини иккинчи марта қамал қилишни бошлади. Хоразмшоҳ томонидан олдинги икки ой давом этган қамалдан сўнг сулҳ тузиш мақсадида Нишопурда қолдирилган нуфузли вакилларини қатл қилгани учун Такаш ўзининг давлат арбобларига нисбатан қилинган бу қотилликни уруш зълон қилиш деб тушунди ва ўз қўшини билан Нишопурни яна қамал қилди.
Хоразмшоҳ Такашнинг қирқ кунлик қамалидан сўнг Менгли Тегин ўзининг ночор аҳволини сезгач, шаҳардаги имом-сайидларни ўртага қўйиб Хоразмшоҳдан узр сўради. Такаш уларнинг ёлворишига бардош беролмай, шаҳар халқининг жонини омон сақлашга сўз берди. Менгли Тегин эса қатл этилди. Нишопур ва унинг атрофлари Хоразм давлати ҳудудларига кирди.
1381 йил (бундан 644 йил олдин) – ҳижрий 782 йил охирида (милодий 1381 йилнинг 27 март куни) соҳибкирон Амир Темур Хуросон устига юришга қарор қилди ва теварак-атрофнинг лашкарини йиғиб келиш учун тавочию жарчиларни жўнатди. Кеш жилғаси лашкаргоҳга айлантирилди. Теварак-атрофдан шу манзилга тумонат лашкар жам бўлди.
Хуросон юришининг асосий сабаблари қуйидагилардан иборат эди. Биринчидан, Хуросон ҳукмдори Малик Ғиёсиддин Пир Али (1370–1381 йилларда Хуросонда ҳукмронлик қилган) Амир Темурнинг сиёсий таъсирини тан олишдан бош тортган эди. Иккинчидан, Амир Темур ўзининг марказлашган давлатини мустаҳкамлаш ва кенгайтириш мақсадида стратегик аҳамиятга эга бўлган Хуросонни ўз давлатига қўшиб олишни режалаштирган. Учинчидан, Хуросон орқали Эрон, Озарбайжон ва Ироққа олиб борадиган савдо йўллари ўтган бўлиб, бу ҳудудлар устидан назорат ўрнатиш иқтисодий жиҳатдан ҳам муҳим эди.
1921 йил (бундан 104 йил олдин) – Бухоро Республикаси ҳукуматининг Маориф ишлари бўйича кенгайтирилган мажлисида миллий армияга чақирилган аскарларнн ахлоқ ва дин ҳамда адабиёт ва санъат жиҳатидан тарбиялаш мақсадида қисқа муддатли ўқиш, ёзиш курслари ташкил қилинди. Бунинг учун армия ихтиёридаги ўқимишли кишилар, зиёлилар бу ишга жалб қилинди.
1923 йил (бундан 102 йил олдин) – Москва шаҳрида айнан Бухоро Республикаси болалари учун Бухоро билим юрти фаолият бошлади ва у ерда 220 нафар йигит-қиз таҳсил олди.
1931 йил (бундан 94 йил олдин) – Тошкентда ўтган Ўрта Осиё энергетикларининг биринчи қурултойида Ўзбекистонни электрлаштириш бош режаси қабул қилинди. Бу режага кўра Ўрта Осиёнинг гидроэнергетик ресурсларини ўзлаштириш ишларида лойиҳа-қидирув ва лойиҳа ишларини амалга ошириш 1930 йилда ташкил этилган “Средазгидропроект” институтига топширилди. 1934 йил 25 сентябрда Ўзбекистон энергетика тизимининг ташкилий асоси – “Ўзбекэнерго” энергетика бошқармаси ташкил этилди.
1937 йил (бундан 88 йил олдин) – Ўзбекистон ҳукуматининг “Республикада кутубхоначилик иши тўғрисида”ги қарори қабул қилинди. Унда республика кутубхоналари ишидаги камчиликлар, хусусан кутубхоналарни зарур жиҳозлар билан таъминлаш ишлари қониқарсиз равишда олиб борилаётганлиги, айниқса қишлоқ кутубхоналари фондида китобларнинг етишмаётганлиги сингари камчиликлар кўрсагиб ўтилган бўлса-да, лекин уларни яхшилаш бўйича зарур чора-тадбирлар амалга оширилмади.
1942 йил (бундан 83 йил олдин) – собиқ СССР Олий Совети Президиуми фармони билан 26 нафар офицер ва оддий аскарларга Совет Иттифоқи Қаҳрамони унвони берилди. Улар сафида Иккинчи жаҳон уруши қатнашчиси, биринчи ўзбек қаҳрамони андижонлик Қўчқор Турдиев ҳам бор эди.
1992 йил (бундан 33 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Рўза ҳайитни дам олиш куни деб эълон қилиш тўғрисида”ги фармони қабул қилинди.
1995 йил (бундан 30 йил олдин) – Ўзбекистоннинг икки таниқли санъаткорлари Турғун Алиматов ва Муножот Йўлчиева Франциядаги “Theatre de la ville”га таклиф этилди. Мазкур ижодий сафар чоғида мумтоз санъатимиз ўз сеҳрини яна бир бор намоён этди. Франциянинг Веланс, Лилл шаҳарларида бўлган концерт дастурлари орқали француз халки мумтоз мусиканинг нафакат бетакрорлиги, балки унинг таржимасиз инсон қалбига етиб боришига гувоҳ бўлди.
1997 йил (бундан 28 йил олдин) – Тошкентда Саудия Арабистони Подшоҳлиги элчихонаси очилди. Бу воқеа Ўзбекистон ва Саудия Арабистони ўртасидаги дипломатик алоқаларни мустаҳкамлашда муҳим қадам бўлди.
2002 йил (бундан 23 йил олдин) – ўзбек халқининг бой маданий-маънавий мероси ва тарихини ўрганиш ҳамда жаҳонда тарғиб этишдаги улкан ютуқлари, шунингдек Ўзбекистон билан Германия ўртасидаги ҳамкорликни ривожлантиришга қўшган салмоқли ҳиссаси учун шарқшунос олима ва жамоат арбоби Аннемари Шиммель “Дўстлик” ордени билан мукофотланди.
2006 йил (бундан 19 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Истеъмол товарлари улгуржи савдоси тизимини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.
2017 йил (бундан 8 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Атоқли давлат арбоби ва ёзувчи Шароф Рашидов таваллудининг 100 йиллигини нишонлаш тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.
2018 йил (бундан 7 йил олдин) – Тошкент шаҳрида Афғонистон масаласига бағишлаб “Тинчлик жараёни, хавфсизлик соҳасида ҳамкорлик ва минтақавий шериклик” мавзусидаги халқаро конференция ўтказилди.
2019 йил (бундан 6 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбекистон Республикасида электр энергетика тармоғини янада ривожлантириш ва ислоҳ қилиш стратегияси тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.
2024 йил (бундан 1 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Давлат таълим стандартлари ва давлат таълим талабларини ишлаб чиқиш ҳамда жорий этиш тартибини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.
Алишер ЭГАМБЕРДИЕВ тайёрлади, ЎзА

Бош саҳифа

Янгиликлар лентаси

Аудио хабарлар

Рукнлар

Жамият

Иқтисодиёт

Спорт

Маданият

Туризм

Жаҳон

Ҳужжатлар

Илм-фан

Технология

Сиёсат

Ҳудудлар

Тошкент шаҳри

Наманган

Самарқанд

Бухоро

Андижон

Фарғона

Сирдарё

Қашқадарё

Тошкент вилояти

Хоразм

Сурхондарё

Қорақалпоғистон

Жиззах

Навоий

Илм-фан бўлими

Илмий иш эълонлари

Илмий йўналишлар

Инновацион ғоялар ва ишланмалар

Таҳрир ҳайъати

Мақолага қўйилган талаблар

Низоми

Электрон журнал

Хизматлар

Интернет қабулхона

Савол-жавоб

Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари

Тадбирлар ёритиш учун мурожаат

Обуна

Резюме қолдириш

Сайт харитаси

Фотобанк

Танлаганларим

Амир Темур Хуросонга нега юриш қилган?

07:03 / 27.03.2025

Ватанимиз тарихидаги 27 март санаси билан боғлиқ айрим воқеалар баёни.

1187 йил (бундан 838 йил олдин) – Хоразмшоҳ Такаш Эроннинг шимоли-шарқий қисмидаги Нишопур шаҳрини иккинчи марта қамал қилишни бошлади. Хоразмшоҳ томонидан олдинги икки ой давом этган қамалдан сўнг сулҳ тузиш мақсадида Нишопурда қолдирилган нуфузли вакилларини қатл қилгани учун Такаш ўзининг давлат арбобларига нисбатан қилинган бу қотилликни уруш зълон қилиш деб тушунди ва ўз қўшини билан Нишопурни яна қамал қилди.

Хоразмшоҳ Такашнинг қирқ кунлик қамалидан сўнг Менгли Тегин ўзининг ночор аҳволини сезгач, шаҳардаги имом-сайидларни ўртага қўйиб Хоразмшоҳдан узр сўради. Такаш уларнинг ёлворишига бардош беролмай, шаҳар халқининг жонини омон сақлашга сўз берди. Менгли Тегин эса қатл этилди. Нишопур ва унинг атрофлари Хоразм давлати ҳудудларига кирди.

1381 йил (бундан 644 йил олдин) – ҳижрий 782 йил охирида (милодий 1381 йилнинг 27 март куни) соҳибкирон Амир Темур Хуросон устига юришга қарор қилди ва теварак-атрофнинг лашкарини йиғиб келиш учун тавочию жарчиларни жўнатди. Кеш жилғаси лашкаргоҳга айлантирилди. Теварак-атрофдан шу манзилга тумонат лашкар жам бўлди.

Хуросон юришининг асосий сабаблари қуйидагилардан иборат эди. Биринчидан, Хуросон ҳукмдори Малик Ғиёсиддин Пир Али (1370–1381 йилларда Хуросонда ҳукмронлик қилган) Амир Темурнинг сиёсий таъсирини тан олишдан бош тортган эди. Иккинчидан, Амир Темур ўзининг марказлашган давлатини мустаҳкамлаш ва кенгайтириш мақсадида стратегик аҳамиятга эга бўлган Хуросонни ўз давлатига қўшиб олишни режалаштирган. Учинчидан, Хуросон орқали Эрон, Озарбайжон ва Ироққа олиб борадиган савдо йўллари ўтган бўлиб, бу ҳудудлар устидан назорат ўрнатиш иқтисодий жиҳатдан ҳам муҳим эди.

1921 йил (бундан 104 йил олдин) – Бухоро Республикаси ҳукуматининг Маориф ишлари бўйича кенгайтирилган мажлисида миллий армияга чақирилган аскарларнн ахлоқ ва дин ҳамда адабиёт ва санъат жиҳатидан тарбиялаш мақсадида қисқа муддатли ўқиш, ёзиш курслари ташкил қилинди. Бунинг учун армия ихтиёридаги ўқимишли кишилар, зиёлилар бу ишга жалб қилинди.

1923 йил (бундан 102 йил олдин) – Москва шаҳрида айнан Бухоро Республикаси болалари учун Бухоро билим юрти фаолият бошлади ва у ерда 220 нафар йигит-қиз таҳсил олди.

1931 йил (бундан 94 йил олдин) – Тошкентда ўтган Ўрта Осиё энергетикларининг биринчи қурултойида Ўзбекистонни электрлаштириш бош режаси қабул қилинди. Бу режага кўра Ўрта Осиёнинг гидроэнергетик ресурсларини ўзлаштириш ишларида лойиҳа-қидирув ва лойиҳа ишларини амалга ошириш 1930 йилда ташкил этилган “Средазгидропроект” институтига топширилди. 1934 йил 25 сентябрда Ўзбекистон энергетика тизимининг ташкилий асоси – “Ўзбекэнерго” энергетика бошқармаси ташкил этилди.

1937 йил (бундан 88 йил олдин) – Ўзбекистон ҳукуматининг “Республикада кутубхоначилик иши тўғрисида”ги қарори қабул қилинди. Унда республика кутубхоналари ишидаги камчиликлар, хусусан кутубхоналарни зарур жиҳозлар билан таъминлаш ишлари қониқарсиз равишда олиб борилаётганлиги, айниқса қишлоқ кутубхоналари фондида китобларнинг етишмаётганлиги сингари камчиликлар кўрсагиб ўтилган бўлса-да, лекин уларни яхшилаш бўйича зарур чора-тадбирлар амалга оширилмади.

1942 йил (бундан 83 йил олдин) – собиқ СССР Олий Совети Президиуми фармони билан 26 нафар офицер ва оддий аскарларга Совет Иттифоқи Қаҳрамони унвони берилди. Улар сафида Иккинчи жаҳон уруши қатнашчиси, биринчи ўзбек қаҳрамони андижонлик Қўчқор Турдиев ҳам бор эди.

1992 йил (бундан 33 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Рўза ҳайитни дам олиш куни деб эълон қилиш тўғрисида”ги фармони қабул қилинди.

1995 йил (бундан 30 йил олдин) – Ўзбекистоннинг икки таниқли санъаткорлари Турғун Алиматов ва Муножот Йўлчиева Франциядаги “Theatre de la ville”га таклиф этилди. Мазкур ижодий сафар чоғида мумтоз санъатимиз ўз сеҳрини яна бир бор намоён этди. Франциянинг Веланс, Лилл шаҳарларида бўлган концерт дастурлари орқали француз халки мумтоз мусиканинг нафакат бетакрорлиги, балки унинг таржимасиз инсон қалбига етиб боришига гувоҳ бўлди.

1997 йил (бундан 28 йил олдин) – Тошкентда Саудия Арабистони Подшоҳлиги элчихонаси очилди. Бу воқеа Ўзбекистон ва Саудия Арабистони ўртасидаги дипломатик алоқаларни мустаҳкамлашда муҳим қадам бўлди.

2002 йил (бундан 23 йил олдин) – ўзбек халқининг бой маданий-маънавий мероси ва тарихини ўрганиш ҳамда жаҳонда тарғиб этишдаги улкан ютуқлари, шунингдек Ўзбекистон билан Германия ўртасидаги ҳамкорликни ривожлантиришга қўшган салмоқли ҳиссаси учун шарқшунос олима ва жамоат арбоби Аннемари Шиммель “Дўстлик” ордени билан мукофотланди.

2006 йил (бундан 19 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Истеъмол товарлари улгуржи савдоси тизимини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.

2017 йил (бундан 8 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Атоқли давлат арбоби ва ёзувчи Шароф Рашидов таваллудининг 100 йиллигини нишонлаш тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.

2018 йил (бундан 7 йил олдин) – Тошкент шаҳрида Афғонистон масаласига бағишлаб “Тинчлик жараёни, хавфсизлик соҳасида ҳамкорлик ва минтақавий шериклик” мавзусидаги халқаро конференция ўтказилди.

2019 йил (бундан 6 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбекистон Республикасида электр энергетика тармоғини янада ривожлантириш ва ислоҳ қилиш стратегияси тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.

2024 йил (бундан 1 йил олдин) – Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Давлат таълим стандартлари ва давлат таълим талабларини ишлаб чиқиш ҳамда жорий этиш тартибини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.

Алишер ЭГАМБЕРДИЕВ тайёрлади, ЎзА