Рус амалдорларидан бири татар А.Диваеа шундай ёзган эди: "Бу ҳалқлар жуда бой маданиятга эга, бу маданиятни ўрганиш биз учун жуда ҳам оғир. Бироқ биз бу маданиятни ўрганишга мажбурмиз, чунки бундан буён бу ҳалқларни биз бошқарамиз".
Туркистон мустамлакага айлантирилгач, Россия ўзининг асосий мақсади этиб энг аввало ҳалқларимизда миллий давлатчилик туйғуларини йўқ қилиш этиб белгилади. Бунда ҳамма соҳада рус миллатчилик шовинизмини қарор топтириш кўзланди.
Туркистонда барча рус амалдорлари, зиёлилари ўлкада буюк рус давлатчилик ғояларини амалга оширишга киришдилар. Туркистонда сиёсий, иқтисодий ва миллий маънавий зулм ниҳоятда кучайди.
"Жадидлар — миллат қаҳрамонлари" лойиҳасининг бу галги сонида фалсафа фанлари доктори, профессор Шаҳноза Мадаева Туркистон жадидчилигида "миллатчилик масаласи" ҳақида батафсил маълумот беради.
<iframe width="798" height="449" src="https://www.youtube.com/embed/gF49Ffv0nd0" title="Turkistonda — "millatchilik masalasi"" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" referrerpolicy="strict-origin-when-cross-origin" allowfullscreen></iframe>М.Турдалиева, А.Аҳмедов (видео), ЎзА