Ҳафтанинг дам олиш кунлари мароқли ҳамда фойдали ўтишини таъминлаш мақсадида Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги янги "10 ФАКТ" лойиҳасини тақдим этади. Ушбу лойиҳанинг ҳар бир сонида сиз эътибор бермаган, аммо илмий асосланган қизиқарли 10 та факт ҳақида сўз боради. Бир-биридан қизиқ фактларни ўтказиб юборманг!

1. Ойда ерга қараганда кўпроқ оёқ излари бор!

1969-йилда Ойга қадам босган инсонларнинг излари ҳали ҳам у ерда сақланиб қолган. Чунки Ойда шамол ҳам, ёмғир ҳам йўқ — демак, излар асло ўчмайди!

2. Инсон танасидаги суяклар сони туғилгандан кейин камаяди!

Янги туғилган чақалоқда тахминан 300 та суяк бўлади. Улғайган сари айрим суяклар бирлашади ва натижада катта одам танасида атиги 206 та суяк қолади.

3. Банан мева эмас, резавор!

Ботаника жиҳатидан банан мева эмас, балки резавор ҳисобланади. У дарахтда эмас, ўсимликда ўсади ва уруғлари ичида бўлгани сабабли техник жиҳатдан бу гуруҳга киради.

4. Дельфинлар бир кўзи очиқ ҳолда ухлайди!

Дельфинлар ухлаганда миясининг фақат бир ярмини дам олдиради. Шунинг учун улар ухлаб ётганда бир кўзи очиқ бўлади — бу уларга хавфдан ҳимояланишга ёрдам беради.

5.Шоколад итлар учун заҳарли!

Шоколад таркибидаги теобромин моддаси итлар учун жуда хавфли. Ҳатто озгина миқдори ҳам уларнинг юрак уриши, асаб тизими ва ҳазмига салбий таъсир кўрсатиши мумкин.

6. Жирафанинг овози бор, лекин уни эшитмайсиз!

Жирафалар паст частотали товуш чиқаради — бу товушларни инсон қулоғи эшита олмайди. Бу товушлар орқали улар ўзаро мулоқот қилишади.

7. Мушуклар яшил рангни биз кўрганидек кўрмайди!

Мушуклар қизил ва яшил рангларни ажрата олмайди. Улар бу рангларни хира ёки кулранг-сарғиш тусда кўради. Энг яхши кўрадиган ранглари — кўк ва кулрангдир.

8. Сув тагида ҳам ёнғин чиқиши мумкин!

Баъзи кимёвий моддалар, масалан натрий ёки магний, сув билан реакцияга киришиб ёниб кетади. Ҳатто сув остида ҳам портлаш ёки алангаланиш мумкин!

9. Асаларилар нол сонини тушунади!

Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, асаларилар сонлар орасида “нол” — яъни ҳеч нарса йўқлигини англай олади. Бу қобилият асосан юқори даражадаги ҳайвонларда учрайди. Демак, асаларилар — ниҳоятда ақлли ҳашаротлардир!

10. Баъзи ўсимликлар мусиқага муносабат билдиради!

Баъзи ўсимликлар классик мусиқа тинглаганда тезроқ ўсиши кузатилган. Улар мусиқа тўлқинларига нисбатан баргларини ҳаракатлантириши ёки фотосинтез фаоллигини ошириши мумкин.

Кейинги сонларда янада кўпроқ ва қизиқарли маълумотлар сизни  кутмоқда. Илм олишдан тўхтаманг — саломат бўлинг.

<iframe width="640" height="480" src="https://www.youtube.com/embed/ajieD0_4WxU?si=CFzaq_63WR8WI2_F" title="YouTube video player" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" referrerpolicy="strict-origin-when-cross-origin" allowfullscreen></iframe>

Фардона Яхшибоева, Искандар Исматов, ЎзА