Одам савдоси - бугун дунё бўйлаб миллионлаб инсонларнинг ҳуқуқ ва эркинлиги, қадр-қимматига таҳдид солаётган глобал иллатдир.

Замонавий қулликнинг энг оғир шакли бўлган бу трансмиллий жиноятдан айниқса, аёллар ва болалар жабр кўрмоқдалар.

Бутунжаҳон одам савдосига қарши кураш куни БМТ Бош ассамблеясининг 2013 йил декабрдаги қарори билан ташкил этилган. Сана тасодифан танланмаган: 2010 йилнинг айнан шу куни БМТ одам савдосига қарши кураш бўйича глобал ҳаракатлар режасини қабул қилди.

Ҳозирги кунда дунёнинг бир қатор мамлакатларида мажбурий меҳнатдан фойдаланиш глобал кўлам касб этмоқда. Халқаро Меҳнат ташкилоти ҳисоб-китобларига кўра, дунё бўйлаб 20 миллиондан ортиқ одам мажбурий меҳнат қурбонига айланган.

Уларнинг энг кенг тарқалгани - жинсий эксплуатация (50 фоиз), ундан кейин мажбурий меҳнат (38 фоиз). Қурбонларнинг 70 фоизига яқини аёл ва қизлар бўлиб, улардан кўпинча жинсий эксплуатация ёки мажбурий меҳнат учун фойдаланилади. Глобал миқёсда ҳар бир аниқланган қурбоннинг учдан бири қиз боладир.

Сўнгги 15 йил ичида одам савдоси қурбонлари орасида болалар улуши уч баробар, ўғил болалар нисбати эса 5 баробар ошди. БМТ ҳисоб-китобига кўра, одам савдосидан йиллик 150 миллиард долларлик даромад дунёдаги энг йирик ноқонуний даромад манбаи ҳисобланади.

Бу сана шунчаки бир кун эмас, балки хабардор бўлиш, ўзгаларни хушёрликка ва мазкур иллатдан огоҳликка чорлаш кунидир. Унутманг: одам савдоси оғир жиноят, бу ҳақда жим қолиш эса — уни давом этишга йўл бериш билан баробар!

<iframe width="650" height="420" src="https://www.youtube.com/embed/uTGy8xi-Flc" title="30 iyul —“Butunjahon odam savdosiga qarshi kurash” kuni" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" referrerpolicy="strict-origin-when-cross-origin" allowfullscreen></iframe>

Муҳайё Турдалиева, Анвархўжа Аҳмедов, ЎзА