-
Ватан равнақи, тинчлиги ва ҳимояси
йўлидаги қаҳрамонлик унутилмайди
Уруш тегирмонидан омон чиқиб, салкам бир асрга тенг умр кўриш ҳаммага ҳам насиб этавермайди. Тошкент вилоятининг Юқори Чирчиқ тумани, “Бирлик” маҳалла фуқаролар йиғини Навқирон кўчаси 15-уйда истиқомат қилиб келаётган Иккинчи жаҳон уруши қатнашчиси Бексеит Баймирзаев ана шундай инсонлардан бири.
9 май – Хотира ва қадрлаш куни муносабати билан Бексеит отага эҳтиром кўрсатилиб, унинг хонадонида меҳмон бўлганлар бир асрдан кўп умр кечирган уруш фахрийсининг тетиклигидан ҳайратланган бўлса ажаб эмас. Чунки меҳмонларни қучоқ очиб кутиб олган отахонни кўкрагидаги орден, медалларсиз кўрган одам 101 ёшни қаршилаган деб ўйламасди.
Юқори Чирчиқ тумани мудофаа ишлари бўлими ходимлари, маҳалла фаоллари ҳамда тумандаги 24-ўрта мактаб ўқувчиларидан иборат гуруҳнинг гўёки кўз ўнгида 1942 йилда фронтга отланган навқирон йигит гавдалангандай бўлди. Меҳмонлар Бексеит Баймирзаев хонадонига кириб келганда 101 ёшли уруш фахрийси уларни бир томони кенг далаларга туташиб кетган ҳовлисидаги сўрида хурсандчилик билан кутиб олди. Бир пиёла чой устида бугунги осуда ҳаётимизни таъминлаган, юртдошларимизнинг ғалабага қўшган жасорати хотирланди.
– 1942 йили педагогика билим юртида ўқиб юрган кезларим фронтга чақирув қоғози келди, – отахон ўз бошидан кечирганлари ҳақида хотиралар экан, барчанинг диққат-эътибори бир нуқтага жамланди. – Аввалига Куйбишев (ҳозирги Самара) шаҳридаги сержантлар тайёрлаш марказида 3 ойлик курсга жўнатишди. Шундан сўнг 1-Украина фронти 164-алоҳида артиллерия бригадаси таркибида алоқачи, кейинчалик 82 - миномёт батальонида бўлинма командири сифатида жангларда қатнашдим. Батальонимиз Украина, Польша ва собиқ Чехословакиянинг ўнлаб шаҳарларини озод қилиб, ғалабани 10 май куни Прага остонасида кутиб олганмиз.
Уруш ўз номи билан уруш. Жангларда кўплаб қуролдош дўстларимдан айрилдим. Бир неча марта душманларни асирга тушириб келиш учун жўнатилган разведка гуруҳларида қатнашдим. Командирлар томонидан берилган ана шу топшириқларни бажариш чоғидаги хизматларим учун орден ва бир қатор медаллар билан тақдирландим.
Прага остонасидаги сўнгги жангдан кейин, батальондаги ёши катта жангчилар ўз уйларига жўнатилди. Мен бошқа қуролдош дўстларим билан 1 ва 2-Узоқ Шарқ фронтида япон империалистларига қарши урушда қатнашдим. Жангларнинг бирида бўлинмамиз билан душман қўмондонлик штабини ишғол қилдик. Қаршилик кўрсатиш бефойдалиги, тепада бизни қўллаб-қувватлаб турган авиация ҳужум қилса, кўп қон тўкилиши мумкинлигидан чўчиган япон аскарлари қўмондонлик штабининг генерал ўтирган хонасини кўрсатиб юборди. Ўзини харакири қилишга улгурмаган генерал ҳам таслим бўлишдан бошқа чора топа олмаганди...
Қишнинг қаҳратон совуғи, иссиқ ва ёмғирли кунлар, озиқ-овқат танқислигига қарамай, душман устидан ғалаба қозондик. Не-не навқирон йигитлар уруш майдонларида нобуд бўлишди. Улар қаторида укам Мамай Баймирзаев ҳам бор. Урушдан кейин укамнинг тақдирини сўраб-суриштирганимда Мамай Сталинград учун бўлган жангларда ҳалок бўлганлигини аниқладим. Яна бир укам – Тоғай Баймирзаев менга ўхшаб фронтдан эсон-омон қайтиб келган.
Юртга қайтгандан кейин оила қуриб, турмуш ўртоғим Гулайим Зайилова билан тўрт фарзандни вояга етказдик. Минг шукрки, уларнинг бари олий маълумотли. Ҳа айтганча, бизникига келаверишдаги икки қаватли мактабга кўзингиз тушган бўлса керак. Шу билим масканида деярли 40 йил директор лавозимида ишладим.
Хонадонимга меҳмон бўлиб келган ўғил-қизларим! Биз кўрган кунлар ҳеч қачон сизларнинг бошингизга тушмасин. Тинч-осуда кунларнинг қадрига етиб, фақат илм олиш орқали юртимиз келажагининг пойдеворини мустаҳкамлашда ўз ҳиссангизни қўшинг. Ватан ҳимоячиси бўлишга аҳд қилган бўлғуси офицерлар, сизларга насиҳатим шуки – ҳамиша ўз севган касбингизга содиқ бўлиб, шарафли касбингиз ортидан фақат ва фақат ҳурмат-эътибор топинг.
Бексеит Баймирзаев юртимиз, тинчлигимизг ва тўкин ҳаётимизга шукроналик келтириб, ёшларни ана шу тарзда дуо қилди.
Тадбир якунида мактаб ўқувчилари уруш фахрийларининг ҳовлиларидаги ободонлаштириш ишларига кўмак беришди.
Асрор РЎЗИБОЕВ
“Ватанпарвар” мухбири.
ЎзА