Тоғай Мурод… Бу исм адабиётимизга сокин кириб келди, аммо абадий ифтихор билан насримиз тарихида муҳрланиб қолди. Ёзувчининг «Юлдузлар мангу ёнади», «От кишнаган оқшом», «Ойдинда юрган одамлар», «Момо ер қўшиғи» қиссалари, «Отамдан қолган далалар», «Бу дунёда ўлиб бўлмайди» номли романларини ўқиганингизда, ҳар бирида халқимизнинг дарди, бир ҳақиқати борлигига амин бўласиз.

Бугун пойтахтимиздаги Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасида Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси билан ҳамкорликда атоқли адиб, Ўзбекистон халқ ёзувчиси Тоғай Мурод таваллудининг 75 йиллигига бағишлаб «Юлдузлар мангу ёнади» номли хотира кечаси бўлиб ўтди.  

Йиғилишда сўз олганлар марҳум ёзувчининг асарларида миллий қаҳрамонлар, миллий дунёқараш, маънавият ва қадриятларга доир долзарб мавзу-муаммоларни кўтариб чиққани ҳақида фикр билдириб, келгусида ёзувчининг халқона асарларини қайта нашр этиш таклифлари илгари сурилди.  

<iframe width="650" height="420" src="https://www.youtube.com/embed/Ji6smOzFctk" title="Бахшиёна насрий фасоҳат соҳиби" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen></iframe>

"Тоғай Мурод ўз асарлари кайфиятини, руҳиятини маҳорат билан тасвирлаган ижодкордир, – деди адабиётшунос олима Санобар Тўлаганова. – Бунинг учун ёзувчида ўткир нигоҳ, фавқулодда закийлик бўлиши керак. Фикримизча, Тоғай Мурод тақдиридаги чандиқли ҳолатлар ҳам қаҳрамонлари руҳиятини тўкис акс эттиришга хизмат қилган. У табиатан жуда ўжар, ҳеч кимдан ҳайиқмайдиган, жуда мағрур ижодкор бўлишига қарамай, фақатгина китобхондан қўрқарди. Бу эса Тоғай Муроднинг китобхон олдидаги масъулияти ниҳоятда баланд бўлганини билдиради.  

Сўнгги йилларда адибнинг асарлари устида илмий тадқиқотлар олиб борилмоқда. Қисса ва романлари хорижий тилларга таржима қилинмоқда. Хусусан, «Бу дунёда ўлиб бўлмайди» романи 2016 йили француз тилида чоп этилган бўлса, «От кишнаган оқшом» ва «Ойдинда юрган одамлар» қиссалари Москвада рус тилида «Тарлан» номи билан чоп этилди.  

У қисқа, аммо мазмунли умр кўрди. Адиб яратган асарлар асирлар оша унинг номини юксакларга кўтариб туриши шубҳасиз. 

Ўткир Алимов, Нишонбой Абдувоитов (видео), ЎзА