Автосаноат ҳалигача ечимини топа олмаган микрочипларнинг тақчиллиги ўтган йили автомобиллар ишлаб чиқаришни кескин қисқартирди ва дилерлик марказларида автомобиллар сонининг сезиларли даражада камайишига олиб келди.
Шу билан бирга, талаб юқори даражада сақланиб қолди, бу эса 2021 йилда нархларнинг рекорд даражада ошишига олиб келди. Янги геосиёсий шароитларда вазият янада ёмонлашади.
Бугунги кунга келиб, автомобиль бозорида нархларни барқарорлаштириш ҳақида гапиришга ҳали эрта. Таҳлилчилар оптимистик эмас, чунки микрочипларнинг глобал тақчиллиги бутун дунё бўйлаб ишлаб чиқарувчиларга таъсир этмоқда. Бироқ, кўплаб глобал компаниялар 2022 йилда 2021 йилги инқироз йилига нисбатан сотувларни оширишга умид қилмоқда.
Энг йирик бозор иштирокчилари, агар ярим ўтказгичлар етишмаслиги билан боғлиқ муаммолар ҳал этилса, яқин келажакда автомобиль ишлаб чиқариш суръатларини тиклаш мумкин бўлишини режалаштирмоқда. Аммо бу содир бўлмаса, нархларнинг ошишини тўхтатиб бўлмайди.
“Hyundai” ва унинг шўба корхонаси, дунёдаги энг яхши 10 автомобиль ишлаб чиқарувчиси бўлган “Kia Corp”, ўтган йилги кескин пасайишдан сўнг 2022 йил учун глобал сотувлар ўсишини прогноз қилмоқда.
Шу билан бирга, йилнинг биринчи ярмида бутловчи қисмларни етказиб беришдаги кечикишларнинг олдини олиш мумкин эмаслиги аниқ. Шунга кўра, тахминлар тасдиқланмаслиги мумкин, шунинг учун харидорлар автомобиль нархларининг кейинги сакрашига тайёргарлик кўришлари керак.
Автомобиль нархларининг муқаррар ўсиши фойдасига иккинчи далил Россия ва Украина ўртасидаги можаронинг кучайиши натижасида юзага келган геосиёсий вазиятнинг кескинлашуви билан боғлиқ. Россия президенти Владимир Путиннинг Украинада ҳарбий махсус операция ўтказиш тўғрисидаги қароридан сўнг Ғарб давлатлари Москва билан фаол савдо қилувчи мамлакатлар иқтисодиётига муқаррар таъсир кўрсатадиган янги қаттиқ иқтисодий санкциялар пакетини эълон қилди.
Бугунги кунда Россия Ўзбекистоннинг асосий савдо шерикларидан биридир. Жаҳон банки маълумотларига кўра, 2021 йилда мамлакат ялпи ички маҳсулотининг 11,6 фоизини меҳнат муҳожирларининг пул ўтказмалари эгаллайди, уларнинг асосий қисми Россия Федерациясига тўғри келади. Сўм рублга чамбарчас боғланган, шунинг учун Россия валютасининг тушиши деярли муқаррар равишда ўзбек валютасининг пасайишига олиб келади.
Бундай вазиятда “UzAuto Motors” ўз маҳсулоти таннархини ушлаб туришда давом этишига ишониш соддаликдир. 2020 йил март ойидан буён нархларни кўтара олмагани кўплаб мутахассисларни ҳайратда қолдиради, аммо ҳозирги шароитда бу жараён ўз-ўзидан тугади.
Агар бир неча кун олдин “UzAuto Motors” тез орада нархларни 40 фоизгача ошириши кутилган бўлса, сўнгги воқеаларни ҳисобга олсак, бу ўсиш анча юқори бўлиши мумкин эди ва бунга ҳайрон қолмаслик керак.
ЎзА